Program

Andrzej Leder - filozof, urodzony w 1960 roku, profesor, członek Rady Naukowej w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Praktykuje też psychoterapię. Wydał rozprawę filozoficzną: Nauka Freuda w epoce ‘Sein und Zeit’, pracę na temat historii Polski: Prześniona rewolucja, ćwiczenie z logiki historycznej, rozprawy dotyczącą idei filozoficznych w XX wiecznej Europie: Rysa na tafli. Teoria w polu psychoanalitycznym, i Był kiedyś postmodernizm, książkę podejmującą filozoficzną analizę języków ekonomii: Ekonomia to stan umysłu. Ćwiczenie z semantyki języków gospodarczych, a także, po angielsku: The Changing Guise of Myths i po niemiecku Polen in Wachtraum. Die Revolution 1939-1956 und Ihre Folge. Naucza w Szkole Nauk Społecznych (GSSR) IFiS PAN, a także Uniwersytecie paryskim (Sorbona). Mieszka w Warszawie.

Badania procesu psychoterapii docierają do subiektywnych doświadczeń pacjentów i terapeutów, skupiają się na eksploracji procesów zachodzących w trakcie terapii – na sposobie prowadzenia rozmowy terapeutycznej. W tym ostatnich wypadku istotne jest nie tylko znaczenie wypowiadanych słów, ale również na sposób ich wypowiadania. W tym sensie opierają się one również na obserwacjach i mikroanalitycznych opisach.

W wystąpieniu zostaną przedstawione takie cechy badania psychoterapii, które czynią ten proces twórczym zmaganiem ze złożoną, wielowarstwową materią tego procesu. Szczególny nacisk zostanie położony na wykorzystywanie refleksyjności w celu podważania założeń i konwencjonalnych sposobów myślenia o psychoterapii. W dalszej części wystąpienia zostanie podjęte zagadnienie prowadzenia badań jakościowych w ramach własnego zawodu czy specyfiki badania zagadnień, które są osobiście znane badaczowi. Badanie procesu terapii przez terapeutów może, jakkolwiek może nieść ze sobą komplikacje, jest to traktowane jako siła napędowa, która pobudza pytania i poszukiwania badawcze, które są istotne dla badacza. W kontekście badania procesu terapii przez terapeutów zostanie omówione zjawisko stronniczości w badaniach jakościowych. Owa stronniczość będzie rozumiana zarówno jako ryzyko, ale także jako atut. I wreszcie zostanie podjęty wątek odkrywania fenomenu niewiedzy jako zarówno napędzającej istotne pytania badawcze jak również stanowiącej ważny aspekt mentalnej przestrzeni terapeutycznej.

Dr hab. Bernadetta Janusz - psycholożka kliniczna i antropolożka. Obecnie jest adiunktem w Katedrze Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie pod kier Bogdana de Barbaro. Pracuje jako terapeutka indywidualna, par i rodzin. Ukończyła szkolenia z zakresu terapii psychodynamicznej i systemowej w akredytowanej przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Szkole Terapii Rodzin w 2002 roku. W 2019 roku ukończyła szkolenie z zakresu psychoterapii psychoanalitycznej w Szkole Olgi Pilinow akredytowanej przez Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychoanalitycznej. Jest certyfikowaną psychoterapeutką od 2003 roku, a od 2010 roku posiada akredytację jako superwizor psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. W 2010 roku uzyskała specjalizację z psychologii klinicznej. Pracuje również jako nauczycielka terapii par i rodzin. W swojej pracy badawczej i klinicznej interesuje ją zjawisko powikłanej żałoby. Interesują ja badania jakościowe, szczególnie analiza konwersacyjna. Zajmuje się badaniem procesu psychoterapii i procesów żałoby

Słowo ‘zmiana’ etymologicznie niesie ze sobą znaczenia przejścia, wymiany, ale także ponownego nazwania czegoś – co w psychoterapii odzwierciedla kluczowy proces przeformułowywania doświadczeń i tożsamości.

W wystąpieniu skoncentruję się na pytaniu fundamentalnym dla badań nad psychoterapią: czym właściwie jest zmiana uzyskiwana w psychoterapii? Sposób jej definiowania warunkuje metody pomiaru oraz interpretację wyników. Podejmuję refleksję nad tym, czy zmiany uznawane za pożądane przez terapeutkę/terapeutę są tymi samymi, które za wartościowe uznaje pacjentka/pacjent – i czy wszystkie zmiany pożądane są rzeczywiście korzystne z perspektywy zdrowienia. Rozważania teoretyczne zilustruję przykładami klinicznymi. Omówię także zależność między sposobem definiowania zmiany a długością trwania procesu psychoterapeutycznego, oraz poziomem organizacji osobowości pacjentki/pacjenta.
Zakończeniem wystąpienia jest z kolei refleksja nad słowem re-search („ponowne szukanie”) i teza, że właśnie zdolność do powracającego poszukiwania, refleksji oraz tolerowania niejednoznaczności – zarówno w rozumieniu zmiany, jak i jej wskaźników – może być dobrym prognostykiem skuteczności psychoterapii, niezależnie od tego, czy mówimy o terapeutce/terapeucie czy pacjentce/pacjencie.

Dr hab. Anna Zajenkowska - prof. UV, dyrektorka Naukowego Instytutu Psychologii w Uniwersytecie Vizja w Warszawie. Psychoterapeutka, analityczka grupowa, superwizorka aplikantka w Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym. Przewodnicząca sekcji grupowej i członkini zarządu w European Federation for Psychoanalytic Psychotherapy (EFPP). Dodatkowo ukończyła studia magisterskie z zakresu handlu międzynarodowego na Uniwersytecie w Korei oraz studia podyplomowe z zakresu bankowości w Polskiej Akademii Nauk.

Od 15 jest związana z Centrum Terapii Dialog, gdzie od 2023 roku kieruje Centrum Leczenia Trudności i Zaburzeń Osobowości, wykłada także w Szkole Psychoterapii Dialog.
W swoich badaniach naukowych skupia się na przetwarzaniu informacji społecznych, w szczególności na związku pomiędzy wrogim postrzeganiem rzeczywistości, mentalizacją a zaburzeniami psychicznymi, prowadzi także badania psychoterapii grupowej (więcej informacji na: www.healab.pl/). Ponadto interesuje ją wykorzystanie wiedzy psychoanalitycznej do lepszego zrozumienia zjawisk społecznych, dlatego od 2014 roku jest zaangażowana w projekt Polska na Kozetce oraz w międzynarodową organizację International Dialogue Initiative (www.internationaldialogueinitiative.com/)

Jaka jest psychoterapia opisywana przez wyniki badań z ostatnich 10 lat?
Korzystając z przeglądów badań empirycznych (m.in. Barkham i in., 2019) oraz publikacji wyników publikowanych w czasopiśmie Psychotherapy Research, w referacie przedstawione zostaną najważniejsze implikacje dla praktyki klinicznej, dotyczące znaczenia dla skuteczności psychoterapii:
- znacząca liczba osób leczonych psychoterapią uzyskuje poprawę zdrowia
- właściwości pacjenta – psychoterapia spersonalizowana
- właściwości psychoterapeuty - poszukiwania „dopasowania pacjenta do terapeuty”
- zmiennych procesu psychoterapii – rodzaje doświadczeń na różnych etapach procesu (uwolnienie napięcia przez odreagowanie uczuć wgląd, zmiana zachowań); przymierze terapeutyczne (załamanie relacji i jej naprawa, właściwości pacjenta i terapeuty ważne budowania relacji)
- zmiennych związanych z czynnikami zewnętrznymi

Jan Czesław Czabała - prof. dr hab., psycholog kliniczny, psychoterapeuta oraz superwizor psychoterapii. Wybitny specjalista w dziedzinie psychoterapii i psychologii klinicznej. Obecnie związany z Katedrą Psychoterapii i Poradnictwa Psychologicznego Instytutu Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej.

W latach 1966–2010 pracował w Instytucie Psychiatrii i Neurologii, a w latach 1997–2002 był pracownikiem Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1974 roku aktywnie działa w Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, gdzie pełnił funkcję przewodniczącego w latach 1983–1989, 2001–2004 oraz 2010–2013.

W latach 1980–1991 kierował Grupą Roboczą ds. Psychologii Klinicznej, która w 1983 roku opracowała pierwszy w Polsce program specjalizacji dla psychologów klinicznych, zatwierdzony przez Ministerstwo Zdrowia. Brał także udział w opracowaniu kolejnych dwóch wersji programu specjalizacyjnego.

W latach 1997–2006 pełnił funkcję przewodniczącego Rady ds. Promocji Zdrowia Psychicznego przy Ministerstwie Zdrowia. Przez dwie dekady, od 2001 do 2021 roku, przewodniczył Radzie Programowej ds. Kształcenia w zakresie Terapii Uzależnień od Narkotyków przy Biurze ds. Zapobiegania Narkomanii, a w latach 2006–2021 także Radzie Akredytacyjnej ds. Kształcenia w zakresie Terapii Uzależnień przy PARPA.

W swoim wystąpieniu zajmę się miejscem psychoterapii w przestrzeni „pomiędzy”: sztuką i nauką, mózgiem i umysłem, leczeniem i towarzyszeniem… Spróbuję się zastanowić, jakie kryteria powinna spełniać praktyka psychoterapeutyczna i jakimi umiejętnościami powinien dysponować psychoterapeuta.”

Anna Tanalska-Dulęba - ukończyła studia na wydziale filozofii UW. Jest psychoterapeutką, superwizorką, tłumaczką. W pracy korzysta przede wszystkim z podejścia systemowego, konstrukcjonistycznego, narracyjnego, egzystencjalnego i Gestalt. Pracuje po polsku, angielsku i rosyjsku z rodzinami i parami, pacjentami indywidualnymi (dorośli) i grupami. Szkoli i superwizuje terapeutów w Polsce i zagranicą (Szkocja, Rosja, Ukraina, Australia, Litwa).
Od 1978 do 2009 roku pracowała w Ośrodku Synapsis, przez ostatnie 2,5 roku kierowała pracą zespołu. Obecnie pracuje w zespole Pracowni Terapii i Rozwoju. Od 2000 roku jest członkinią zespołu trenerów GATLA (Gestalt Associates for Training, Los Angeles).
Oprócz certyfikatu terapeuty i superwizora Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego posiada certyfikat Gestalt Associates for Training, Los Angeles;; EFTA; ETA.

Wyobraźmy sobie, że zaczynamy pracę na oddziale psychiatrycznym, którego pacjentami są bohaterowie Alicji w Krainie Czarów. Królowa Kier zmaga się z niekontrolowanym gniewem, Alicja jest zagubiona w doświadczeniu własnego ciała — nie wie, czy jest duża, czy mała — a Szalony Kapelusznik nigdy nie chce przestać pić herbaty! Tak właśnie rozpoczyna się przedstawienie The Mad Hatter's Tea Party (zob. zoonation.co.uk).

W psychoterapii staramy się pomóc naszym klientom odnaleźć i wypowiedzieć swój głos — nawet jeśli na pierwszy rzut oka brzmi on jak szaleństwo. Prof. Maria Janion uczyła nas przed laty słuchać głosów „szaleńców" i traktować je jako ważne świadectwa ludzkiego doświadczenia. Pierwszym jednak krokiem jest odkrycie własnego głosu przez samych psychoterapeutów.

W psychoterapii mówienie własnym głosem jest nieuniknione. Nie da się go całkowicie ukryć — już sama próba jego stłumienia staje się jego formą zabierania głosu (por. pierwszy aksjomat komunikacji). Odnajdywanie własnego głosu wymaga odwagi, uważności i refleksyjności. Nie jest to łatwe — głos może budzić wstyd, zażenowanie, a niekiedy także lęk. Czasami własny głos jawi się jako szalony, jak w przypadku psychiatry z przywoływanego przedstawienia, który stopniowo odkrywa nie tylko „szaleństwo" głosów swoich pacjentów, lecz również towarzyszące jego własnemu zawodowi.

Prof. Arlene Vetere często podkreśla znaczenie zaufania w procesie terapeutycznym. Zaufanie i życzliwość drugiej, bliskiej osoby pomaga klientowi oswoić własny głos — przestaje się go bać i uczy się nad nim panować. Głos ma też swoją płeć — przypomina o tym prof. Barbara Józefik. Fałszywym tonem staje się zaprzeczenie własnej płci jako terapeuty; to również forma ukrywania głosu. W odkrywaniu własnego głosu czyhają także pułapki. Jedną z nich jest zakochanie się we własnym głosie i brak dialogu z innymi głosami. Jeśli chcemy mówić własnym głosem w psychoterapii, musimy to robić w wielogłosie — jak od lat przypomina prof. Bogdan de Barbaro. Ostatecznie odkrywanie własnego głosu prowadzi do kluczowego pytania: jak mówić własnym głosem tak, by służyło to naszym klientom? (i co właściwie znaczy: „służyło"?)

W moich badaniach skupiam się na tym, w jaki sposób poprzez marzenia wyrażamy siebie. Myślę, że marzenia są jak muzyka — przekazują nasze głosy. A jednocześnie są jak ptaki: lecą, gdzie chcą — i właśnie dlatego tak wiele o nas mówią. Nawet jeśli z pozoru brzmią jak szaleństwo, niosą nasz głos.

Szymon Chrząstowski - doktor psychologii, superwizor psychoterapii, pracuje na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie jest członkiem Laboratorium Metod Jakościowych QualLab. Związany z Fundacją Rozwoju Terapii Rodzin na Szlaku.

Zajmuje się badaniami nad psychologicznymi aspektami poczucia bezpieczeństwa oraz nad marzeniami. Autor wielu publikacji w języku polskim i angielskim. Opracował między innymi interwencję psychoterapeutyczną „Sea Voyage", służącą wzmacnianiu poczucia bezpieczeństwa. Jego najnowsza książka, której premiera planowana jest na jesień tego roku, nosi tytuł: Opowieści (nie tylko) dla psychoterapeutów systemowych. Od genogramowych korzeni do ptaków-marzeń.
Jego niespełnionym marzeniem jest gra w rugby.

Interesuje mnie wymiar epistemologiczny i ontologiczny psychoterapii. Wiedza, teoretyczne podstawy są pomocne w rozumieniu życia psychicznego, ułatwiają nazywanie problemów emocjonalnych i dokonywanie zmiany psychicznej. Moje doświadczenie i praktyka kliniczna, skłania mnie do postawienia hipotezy, że często niezbędne w opracowywaniu problematyki pacjentów jest emocjonalne zaangażowanie osoby terapeuty. Nasze terapeutyczne „serce” umożliwia nam czucie pacjentów i pacjentek, zaangażowanie innych, poza intelektualnym, kanałów porozumiewania się. Ontologiczna postawa oznacza bycie zaangażowanym w proces rozumienia odnosi się do sposobu w jaki rozumiemy świat, jak go reprezentujemy. Skupia się na „byciu”, pyta „kim jesteś”? W swoim wystąpieniu zastanawiam się jak integrowanie tych dwóch wymiarów jest obecne zarówno w procesie szkolenia terapeutycznego jak i w pracy psychoterapeutycznej. Winnicott zwrócił uwagę na bawienie się w psychoterapii, czyli „dochodzenie do rozumienia w sposób, który jest twórczy i przynosi im (pacjentom) ogromną satysfakcję”. Jakiś czas później Ogden dodał myśl: „pacjent angażuje się nie po to, by zrozumieć siebie, ale by doświadczyć procesu stawania się w pełni sobą”. Zastanawiam się jakich trybów działania wymagają te dwa wymiary obecne w psychoterapii? Jakiego szkolenia? Jakiego rozeznania w moim terapeutycznym sercu i rozumie?

Wartość edukacyjna:
Rozwój neurobiologii, neuropsychologii wpływa na powstawanie nowych teorii i rodzajów terapii np. epigenetycznej, EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) czy rozwój terapii opartej na teorii poliwagalnej. Wskazują na kluczową rolę układu nerwowego np. w leczeniu traumy, do czego nawiązuję w swoim wystąpieniu.

Hanna Pinkowska-Zielińska - certyfikowana psychoterapeutka i superwizorka PTP. Od ponad 20 lat prowadzi Zespół Ośrodka Terapeutyczno-Szkoleniowego Kontrakt w Warszawie. Jest jedną z założycielek Fundacji Rozwoju Myśli Psychoterapeutycznej, członkinią zarządu SNTR PTP.

Ukończyła szkolenie z terapii systemowej pod kierownictwem prof. Ireny Namysłowskiej. W swojej pracuje korzysta z myślenia systemowego i psychoanalitycznego. Bierze udział w seminariach analitycznych prowadzonych przez Danutę Golec, Dorotę Komudę, Franco de Masi, Riccardo Lombardi, Antonello Correale.

Od wielu lat prowadzi terapię rodzinną, par oraz indywidualną. Superwizuje i prowadzi zajęcia na kursach dla psychoterapeutów. Jest współredaktorką podręczników „Diagnoza par w różnych podejściach”, „Specyficzne zjawiska w diagnostyce par”, „Terapia par. Od rezygnacji do nadziei”.

Sztuka, filozofia i religia od wieków podejmują refleksję nad naturą zła.
Można by powiedzieć, że zło migruje do sztuki – jakby szukało przestrzeni, w której, poprzez dialog widza z dziełem i autorem, może dokonać się przemiana. Może to być przemiana polegająca na zauważeniu zła, na zrozumieniu jego korzeni czy intencji, albo też na przestrodze – przed myleniem dobra ze złem. Psychoterapia, choć z pozoru wstrzymuje się od sądów moralnych, nie zawsze pozostaje wobec tej kwestii obojętna. Zawieszenie osądu moralnego jest jednym z jej fundamentów – terapeuta nie ocenia, lecz stara się rozumieć. Jednak w niektórych przypadkach owo „rozumienie" może być odczytywane jako forma usprawiedliwienia. Psychoterapia, odsłaniając źródła cierpienia, agresji czy przemocy, czasem zdejmuje z osoby „piętno sprawcy". Nie usprawiedliwia czynów – ale poprzez próbę uchwycenia ich genezy, przemieszcza punkt ciężkości z moralnego osądu na ludzkie uwikłanie. To napięcie między rozumieniem a oceną nie zostało do końca rozstrzygnięte.
Nie jest też w pełni zobaczone ani nazwane – ani przez sztukę, ani przez psychoterapię, ani przez społeczną wyobraźnię. Ale może właśnie dlatego warto o nim rozmawiać i poddawać je refleksji. W swoim referacie skupię się na kwestii dialogiczności z jej dwoma zagrożeniami - utratą dialogu i nadużyciem dialogu. Poruszę kwestię powstawania nienawiści jako reakcji na odkrywanie różnic oraz przeciwdziałania wykluczeniu i dehumanizacji.

Dr n. med. Cezary Żechowski - psychiatra dzieci i młodzieży oraz psychoterapeuta dzieci, młodzieży, osób dorosłych i rodzin, członek m.in. Instytutu Psychoanalizy i Psychoterapii, Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychoanalitycznej,

Kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Wydziału Medycznego Uczelni Łazarskiego oraz Kierownik Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Warszawa-Wola, ordynator oddziału rehabilitacji psychiatrycznej dla młodzieży.

Wykładowca m.in. Uniwersytetu Warszawskiego, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, SWPS, UKSW, Uczelni Łazarskiego. Autor licznych publikacji z zakresu psychiatrii oraz psychoterapii dzieci i młodzieży.

Dwukrotny Laureat Nagrody im. Profesora Stefana Ledera za szczególne osiągnięcia w psychoterapii przyznawanej przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.

Zainteresowania naukowe: neuroafektywne podstawy osobowości, teoria przywiazania, psychoanaliza, psychoterapia, praktyki dialogiczne, psychiatria środowiskowa.

Pojecie „matki schizofrenogennej” F. Fromm Reichman (1948) należy do wczesnego okresu terapii rodzin i jest ściśle linearną koncepcją przyczynowości łączącą cechy matek osób chorujących na schizofrenię z niezdolnością do różnicowania granic pomiędzy matką a dzieckiem, powodującą w efekcie niemożność kształtowania się niezależnej tożsamości dziecka, a następnie psychozy. Mimo podważonej koncepcji linearności tej koncepcji wynikającej z obserwacji psychoanalitycznej terapii jej autorki, w następnym latach terapii terapeuci rodzinni mieli tendencje do widzenia matek jako winnych choroby dziecka co przyczyniało się do wielu niekorzystnych interwencji terapeutycznych. W sytuacji zdecydowanej zmiany paradygmatu rozumienia funkcjonowania rodziny i cyrkularności rozumienia procesów relacyjnych oraz buntu rodzin pacjentów terapia rodzin pozostawała długo w cieniu tego pojęcia. Autorka próbuje przyjrzeć się na ile obecni terapeuci rodzinni świadomie a przede wszystkim nieświadomie pozostają w takim rozumieniu relacji rodzic- dziecko i w efekcie powodują ,że młodzi ludzie w rodzicach a nie interakcji z nimi upatrują przyczyn swoich problemów psychicznych czyniąc ich za nie winnymi .Zastanawiać się można na ile między innymi zbyt jednoznacznie pojmowana koncepcja znaczenia okresu wczesnego dzieciństwa dla rozwoju psychiki człowieka pośrednio nie przyczynia się do tego sposobu rozumienia zaburzeń.

Wartości edukacyjne
Dyskusja nad czynnikami powodującymi tendencje psychoterapeutów, zwłaszcza rodzinnych do obwiniania rodzin, a przede wszystkim rodziców za zaburzenia emocjonalne i psychiczne dzieci i młodzieży oraz dorosłych.

Irena Namysłowska – profesor psychiatrii, psychoterapeuta, superwizor Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Wieloletni kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie oraz konsultant krajowy Ministra Zdrowia w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży. Autorka wielu publikacji naukowych w tym podręcznika Terapia Rodzin oraz redaktor akademickiego podręcznika Psychiatria Dzieci i Młodzieży, oraz wielu rozdziałów w podręcznikach psychiatrii. Obecnie, na emeryturze kieruje Warszawskim Ośrodkiem Psychoterapii i Psychiatrii w Warszawie.

Inspiracją do mojego wystąpienia stał się artykuł dziennikarki Ewy Wilk zatytułowany „Toksyczni rodzice, rodzinne zerwania – czyli nowa metoda psychoterapii”, opublikowany w 6. numerze tygodnika Polityka w marcu tego roku. Artykuł zapowiedziany był jeszcze bardziej radykalnym tytułem na okładce: „Demoniczni rodzice? Jak psychoterapeuci pogłębiają konflikt pokoleń”.
Abstrahując od dziennikarskich uproszczeń i nadmiernych uogólnień, tekst porusza jednak istotny problem – możliwość pojawienia się w pracy psychoterapeutycznej elementów obwiniania rodziców, szczególnie matek. Badania potwierdzają, że to właśnie matki najczęściej są obarczane odpowiedzialnością za problemy emocjonalne dzieci, co odzwierciedla dziedzictwo kultury patriarchalnej.

Celem mojego wystąpienia jest próba refleksji nad tą złożoną problematyką w kontekście terapii rodzin. Złożoność ta wynika z przenikania się perspektyw: z jednej strony – psychoterapeutycznej, podkreślającej znaczenie relacji w systemie rodzinnym, z drugiej – konieczności rozumienia transgeneracyjnych doświadczeń rodziców, przy jednoczesnym zachowaniu uważności na dobrostan dzieci i warunki sprzyjające ich prawidłowemu rozwojowi. Psychoterapeuci, podobnie jak inni specjaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym, są uprawnieni do diagnozowania i oceny – a tym samym także do pełnienia funkcji kontroli społecznej.

Jak rozmawiać o trudnych i bolesnych relacjach rodzinnych w sposób, który uznaje uwarunkowania zachowań rodziców, a jednocześnie zaprasza ich do odpowiedzialności – nie popadając przy tym w obwinianie? To ogromne wyzwanie i zarazem ważna umiejętność. Jak mówić, by nie ranić bardziej? „Słowa nie są niewinne” – mówił Tom Andersen, wybitny norweski terapeuta rodzinny, który głęboko rozumiał znaczenie wrażliwości i ostrożności w rozmowie z drugim człowiekiem.

Barbara Józefik - profesorka, specjalistka psycholożka kliniczna, certyfikowana psychoterapeutka i superwizorka psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, psychoterapeutka European Association for Psychotherapy. Była kierowniczka Pracowni Psychologii i Psychoterapii Systemowej Kliniki Psychiatrii i Psychoterapii Dzieci i Młodzieży UJ CM i Ambulatorium Terapii Rodzin Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Założycielka Fundacji KONTEKST na rzecz Psychoterapii i Terapii Rodzin w Krakowie. Współzałożycielka Sekcji Naukowej Terapii Rodzin PTP, członkini międzynarodowych towarzystw. m.in. American Family Therapy Academy i European Family Therapy Association, organizatorka wielu konferencji naukowych i warsztatów.
Zainteresowania badawcze i kliniczne: psychoterapia i terapia rodzin, problematyka zaburzeń odżywiania, problematyka gender, w psychoterapii, kulturowe i rodzinne konteksty konstruowania tożsamości. Autorka i współautorka ponad 150 publikacji, w tym autorka monografii: Kultura, ciało, (nie)jedzenie. Terapia. Perspektywa narracyjno-konstrukcjonistyczna w zaburzeniach odżywiania (2014), Relacje rodzinne w Anoreksji i bulimii psychicznej (2006), Współautorka, wspólnie z Katarzyną, Sroczyńską: Gender w gabinecie. Rozmowy o ciele. płci i relacjach (2024).

Wyniki badań Sterna, Tronicka, Sandera pokazują, że umiejętności społeczne niemowląt rozkwitają bardzo wcześnie, bo już w wieku 3–4 miesięcy po urodzeniu. Również w tym czasie pojawia się zdolność niemowlęcia do regulowania swoich stanów pobudzenia poprzez angażowanie i wyłączanie uwagi w kontaktach społecznych.

Edward Tronick, który jest liderem w empirycznej analizie komunikacji matka – dziecko i wniósł kluczowy wkład w rozwój relacyjnego podejścia systemowego do badań nad niemowlętami, stwierdził, że relacja to ciąg dopasowania - niedopasowania - naprawy. Doświadczenie naprawy zwiększa efektywność rozwojową niemowlęcia i przyczynia się do radzenia sobie w relacjach społecznych w kolejnych latach życia.

Beebe i Lachman uważają, że naprawa zakłóceń w relacji jest wzajemnie regulowanym osiągnięciem w każdej relacji interpersonalnej, więc również psychoterapeutycznej. W związku z tym, kluczowym problemem klinicznym nie jest brak niedopasowań, ale raczej zdolność do ich naprawy, a każda naprawa (lub brak naprawy) wpływa na jakość relacji i poczucie sprawstwa u jej uczestników: „powstaje coś nowego, nowy sposób bycia razem” (Tronick, 2002).

W oparciu o powyższe koncepcje zostaną przedstawione przykłady naprawiania relacji w konstelacjach rodzinnych: matka - dziecko, ojciec - dziecko, w rodzeństwie. Źródłem przykładów są przeprowadzone badania jakościowe (wywiady z matkami) oraz prowadzone terapie rodzin z małymi dziećmi. Pęknięcia i naprawa w relacji będzie liaison do lepszego zrozumienia relacji psychoterapeutycznej. Obok jakości przymierza naprawa pęknięć jest jednym z najcenniejszych procesów terapeutycznych, wpływających nie tylko na jakość relacji, ale na wynik terapii.

Bogusława Piasecka - psycholożka, doktor nauk społecznych, certyfikowana psychoterapeutka i superwizorka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Adiunkt w Instytucie Psychologii Stosowanej UJ. Prowadzi psychoterapię indywidualną dorosłych, psychoterapię par i rodzin. Pracuje w zespole Ambulatorium Terapii Rodzin przy Oddziale Klinicznym Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Jest wieloletnią nauczycielką psychoterapii oraz autorką publikacji z dziedziny psychoterapii.
Pracuje w podejściu systemowym z uwzględnieniem teorii psychodynamicznych.

Obraz psychoterapii w świadomości społecznej przybiera różnorodne kształty. Obok rzetelnych informacji i uczciwych opisów doświadczeń, odnajdujemy także opowieści wypaczające istotę oddziaływań terapeutycznych - generujące lęk i niechęć, antagonizujące oraz wzmacniające polaryzację.

Wystąpienie jest próbą przyjrzenia się jednemu z dość powszechnych mitów przedstawiającemu psychoterapię jako działanie ukierunkowane na odnalezienie „winnego”. Rozważania koncentrować się będą wokół następujących pytań i zagadnień:
• Czy, i w jaki sposób, przekonanie o szukaniu i oskarżaniu winnych przenosi się do naszych gabinetów, i jak może wpływać na proces psychoterapii?
• Jak rozmawiamy o ważnych nieobecnych - partnerach, rodzicach, dzieciach - w terapii indywidualnej?
• Między winą a odpowiedzialnością - jak zajmować się osobistym cierpieniem nie tracąc z oczu kontekstu i sieci społecznej?
Wystąpienie zawierać będzie odniesienia do literatury przedmiotu i tekstów kultury, a także opisy pochodzące z procesów terapii indywidualnej prowadzonej w gabinecie.

Agata Cioczek - absolwentka psychologii na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, studiów podyplomowych z psychologii klinicznej na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym oraz podyplomowej pomocy psychologicznej w dziedzinie seksuologii na UAM w Poznaniu. Ukończyła czteroletnie Studium Psychoterapii oraz Szkołę Psychoterapii Grupowej w Laboratorium Psychoedukacji, a także szkolenie Terapii Par Skoncentrowanej na Emocjach (EFT – Emotionally Focused Therapy), szkolenie pierwszego i drugiego stopnia Terapii Opartej na Mentalizacji (MBT – Mentalization Based Treatment), szkolenie pierwszego stopnia terapii EMDR oraz szkolenie z zakresu tworzenia sieci społecznych w sytuacji kryzysu psychicznego w podejściu Otwartego Dialogu. Posiada certyfikat Europejskiego Stowarzyszenia Psychoterapii (EAP). W latach 2009-2017 pracowała w Szpitalu Psychiatrycznym oraz Ośrodku Ekspertyz Sądowych w Koszalinie. Współprowadzi ośrodek psychoterapii, psychiatrii i seksuologii UKOI w Koszalinie oraz współpracuje z Laboratorium Psychoedukacji w Warszawie.

Wstęp / Cel: Zaburzenia lękowe i depresyjne stanowią istotne wyzwanie dla współczesnej psychiatrii. W odpowiedzi na rosnącą potrzebę efektywniejszych metod leczenia, celem niniejszego badania była ocena skuteczności zintegrowanego podejścia psychiatryczno-psychoterapeutycznego w redukcji objawów lęku, depresji oraz poprawie ogólnego stanu zdrowia psychicznego. Dodatkowo, porównano efekty tego modelu z rezultatami uzyskiwanymi przy zastosowaniu standardowych metod psychoterapeutycznych.

Metoda:
Badanie przeprowadzono w warunkach stacjonarnych i dziennych na oddziałach psychiatrycznych w Bydgoszczy i Łodzi. Uczestnicy zostali poddani ocenie nasilenia objawów lękowych (zarówno jako stanu, jak i cechy), depresyjnych oraz ogólnego funkcjonowania psychicznego, zarówno przed rozpoczęciem leczenia, jak i po jego zakończeniu. Porównano grupy objęte leczeniem zintegrowanym oraz te korzystające wyłącznie z psychoterapii.

Wyniki:
Analiza statystyczna wykazała istotnie większą redukcję objawów lęku i depresji w grupie poddanej leczeniu zintegrowanemu. Zaobserwowano również poprawę w zakresie ocenianych wymiarów zdrowia psychicznego w tej grupie w porównaniu do uczestników korzystających z tradycyjnych metod psychoterapeutycznych.

Wnioski:
Zintegrowany model leczenia psychiatryczno-psychoterapeutycznego wykazuje obiecujące rezultaty w terapii zaburzeń lękowych i depresyjnych. Wyniki badania wskazują na zasadność dalszych prac nad rozwijaniem tego podejścia oraz pogłębianiem wiedzy o jego mechanizmach i długoterminowej skuteczności. Integracja różnych metod terapeutycznych w jednym spójnym modelu może stanowić istotny krok w kierunku poprawy wyników klinicznych i jakości życia pacjentów.

Aleksandra Wolska – psycholog, doktor psychologii, psychoterapeutka w trakcie certyfikacji Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Pracuje na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy na Wydziale Psychologii, w Katedrze Psychologii Społecznej. Prowadzi także prywatną praktykę psychoterapeutyczną, pracując w nurcie ericksonowskim z osobami dorosłymi i rodzinami.

Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół badań nad postawami społecznymi wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, metodami pomiaru w psychologii. Autorka publikacji naukowych z zakresu psychologii społecznej, klinicznej, psychometrii. Łączy pracę akademicką z praktyką terapeutyczną, kładąc nacisk na wykorzystanie wyników badań w codziennej pracy z pacjentami.

Jacek Maślankowski – certyfikowany psychoterapeuta, superwizor psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, specjalista w dziedzinie psychoterapii dzieci i młodzieży. Doktorant na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi, pracuje w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 w Bydgoszczy w Klinice Psychiatrii. Kierownik merytoryczny kursu psychoterapii: Psychoterapia ze szczególnym uwzględnieniem aspektów klinicznych – UMED Łódź.
Zainteresowania naukowe: badania ukierunkowane na poszukiwanie optymalnych warunków w przebiegu zintegrowanego leczenia psychiatrycznego i psychoterapeutycznego.

Wiedza psychoanalityczna istniała już od zarania potrzeby rozumienia psychiczności człowieka: w mitach, literaturze dramatu, w sztuce i teatrze. Jak wiemy, naukowo została skodyfikowana przez Zygmunta Freuda. On także jest autorem pierwszego zróżnicowania leczenia zaburzeń psychicznych na: psychoterapię i farmakoterapię.
Począwszy od dzieła Freuda, zarówno technika, jak i teoria ewoluuje oraz jest twórczo modyfikowana przez pokolenia psychoterapeutów. Tym samym powstaje ogromne drzewo rozgałęziające się w zależności od twórcy danego nurtu lub potrzeb terapeutycznych. Autorka przedstawi ponadto problem naukowości dyskutowany żarliwie przez zwolenników metodologii nauk ścisłych - czyli możliwości falsyfikowania i zwolenników nauk humanistycznych - czyli intersubiektywnej komunikowalności (Kmita) oraz obserwacji (Arystoteles). W tym aspekcie niepowtarzalność jako wartość podstawowa indywidualnego procesu psychoterapii, spotkania podwójnego: dwu osób w wymiarze świadomym i nieświadomym (Stain) jawi się jako specyficzna wartość psychoterapii. Zaś psychoanaliza dostarcza owej parze narzędzi głębokiej pracy warsztatowej. Autorka odniesie sie do własnego teoretycznego rozważania zawartego w "Progach narodzin"(2012).

Katarzyna Walewska - psychoanalityczka szkoleniowa dorosłych, dzieci i młodzieży, członkini IPA od 1989 r. Od lat 70. psychoterapeutka związana z psychiatrią w Państwowej Służbie Zdrowia, współzałożycielka Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, założycielka Instytutu Psychoanalizy i Psychoterapii szkolącego psychoterapeutów (program atestowany przez SN PTP, uznany przez prof. Marię Orwid, 1992). Autorka licznych pozycji książkowych, artykułów oraz prezentacji na kongresach rodzimych i zagranicznych, techniki psychodramy przy użyciu pianina do leczenia dzieci z problemami autyzmu, wykładowczyni na UW (2004–2014) prowadząca przedmiot „Psychoanaliza: współczesne ujęcia teorii i praktyki”; autorka projektu unijnego „Inicjatywa korczakowska”. W działalności naukowej integruje wartości od Freuda do współczesnych osiągnieć wiedzy psychoanalitycznej w teorii i praktyce. Zaangażowana w życie społeczne psychoterapeutów polskich.

Odpowiedni proces kwalifikacji i doboru pacjentów do grupy jest jednym z bardzo istotnych warunków powodzenia pracy długoterminowej grupy terapeutycznej. Jednocześnie wymagania randomizowanych badań kontrolowanych zakładają między innymi losowy dobór do grup. Pogodzenie tych poniekąd sprzecznych wymagań to przykład jednego z istotnych wyzwań, które wpływają na bardzo niewielką ilość badań nad skutecznością długoterminowej terapii grupowej w podejściu analitycznym.

W wystąpieniu omówione zostaną wyzwania i trudności w prowadzeniu badań nad długoterminową terapią analityczną oraz wyniki dotychczasowych badań w tym zakresie. Następnie przedstawiony zostanie proces tworzenia grup terapeutycznych w ramach badania porównującego skuteczność analizy grupowej jako samodzielnej metody z analizą grupową prowadzoną w połączeniu z treningiem opartym na mentalizacji (MBT). W prezentacji zostanie opisany zarówno proces kwalifikacji i tworzenia grup, napotkane trudności i dylematy, jak i ostateczny rezultat czyli stworzone grupy terapeutyczne – ich skład, charakterystyka i porównania międzygrupowe. Na podstawie tych doświadczeń podjęta zostanie próba stworzenia rekomendacji do prowadzenia badań nad długoterminową terapią grupową.

Edukacyjne cele wystąpienia: omówienie wyników dotychczasowych badań nad długoterminową terapią grupową oraz wyzwań i trudności w tym obszarze, omówienie wyników badań własnych, próba stworzenia rekomendacji w zakresie ww.badań.

Dr n. med. Agnieszka Chrzczonowicz-Stępień - psychoterapeutka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, analityczka grupowa, superwizorka w trakcie certyfikacji, po Szkoleniu Superwizorskim w Laboratorium Psychoedukacji. Specjalistka psycholożka kliniczna - specjalizację kończyła w Instytucie Psychiatrii i Neurologii, gdzie przez wiele lat pracowała w Oddziale Zapobiegania Nawrotom Zaburzeń Psychotycznych. Doświadczenie kliniczne zdobywała także na wielu innych oddziałach psychiatrycznych i ogólnych. Od 2008 r. związana z Centrum Terapii Dialog, gdzie pracuje psychodynamicznie z pacjentami indywidualnymi i grupami, szczególnie interesuje ją praca z pacjentami obcojęzycznymi.
Doktorka psychiatrii, współautorka i autorka publikacji naukowych, pracowała jako adiunkt w Uniwersytecie SWPS, obecnie współpracuje z WISP UW i Uniwersytetem SWPS, wykłada także w Szkole Psychoterapii Dialog. Lubi łączyć doświadczenie kliniczne z naukowym - jej zainteresowania badawcze skupiały się początkowo wokół zaburzeń psychotycznych, a obecnie zaburzeń osobowości i psychoterapii grupowej (www.healab.pl).
Bardzo interesuje ją psychoanalityczne rozumienie zjawisk społecznych oraz kulturowych, dlatego od 2021 roku współorganizuje Polskę na Kozetce.

Dr hab. Anna Zajenkowska - prof. UV, dyrektorka Naukowego Instytutu Psychologii w Uniwersytecie Vizja w Warszawie. Psychoterapeutka, analityczka grupowa, superwizorka aplikantka w Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym. Przewodnicząca sekcji grupowej i członkini zarządu w European Federation for Psychoanalytic Psychotherapy (EFPP). Dodatkowo ukończyła studia magisterskie z zakresu handlu międzynarodowego na Uniwersytecie w Korei oraz studia podyplomowe z zakresu bankowości w Polskiej Akademii Nauk.

Od 15 jest związana z Centrum Terapii Dialog, gdzie od 2023 roku kieruje Centrum Leczenia Trudności i Zaburzeń Osobowości, wykłada także w Szkole Psychoterapii Dialog.

W swoich badaniach naukowych skupia się na przetwarzaniu informacji społecznych, w szczególności na związku pomiędzy wrogim postrzeganiem rzeczywistości, mentalizacją a zaburzeniami psychicznymi, prowadzi także badania psychoterapii grupowej (więcej informacji na: www.healab.pl/). Ponadto interesuje ją wykorzystanie wiedzy psychoanalitycznej do lepszego zrozumienia zjawisk społecznych, dlatego od 2014 roku jest zaangażowana w projekt Polska na Kozetce oraz w międzynarodową organizację International Dialogue Initiative (www.internationaldialogueinitiative.com/)

W pierwszej części wystąpienia przedstawię wyniki metaanalizy i systematycznego przeglądu badań nad skutecznością psychoterapii prowadzonej w Polsce. Analiza ta została przeprowadzona w ramach współpracy naukowców z wielu instytucji (UW, AEH, IAGR, PAN, UJ). Przegląd ten, obejmujący dorobek kilku dekad polskich badaczy psychoterapii, posłuży jako punkt wyjścia do drugiej części wystąpienia – krytycznej refleksji nad obecną rolą badań naukowych w polskim środowisku psychoterapeutycznym. Refleksję tę rozpocznę od ukazania dwóch skrajnych postaw. W micie o Scylli i Charybdzie żeglarze zmuszeni byli wybrać między nieuchronnymi zagrożeniami. Podobnie, współczesna debata o roli nauki w psychoterapii często sprowadza się do wyboru między nadmiernym rygoryzmem, a chaotycznym synkretyzmem. Wskażę na niebezpieczeństwa obu skrajności, podkreślając, że wynikają one częściej z polaryzacji i braku dialogu niż ze stanowisk osadzonych w wynikach badań. Wystąpienie zakończę propozycją integracji wiedzy naukowej z praktyką oraz argumentacją na rzecz zrównoważonego podejścia do roli nauki w psychoterapii.

Prof. ucz. dr hab. Rafał Styła – psycholog, psychoterapeuta, analityk grupowy i superwizor psychoterapii. Kierownik Katedry Psychologii Klinicznej i Psychoterapii na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Członek Instytutu Analizy Grupowej „Rasztów", Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Society for Psychotherapy Research oraz Koalicji dla Psychoterapii. Autor licznych publikacji z zakresu psychoterapii, psychometrii i psychopatologii. Obecnie prowadzi badania nad skutecznością psychoterapii, systematycznym pomiarem zmian w jej przebiegu, zjawiskiem synchronizacji w relacji terapeutycznej, rolą traumatycznych doświadczeń z dzieciństwa oraz perspektyw czasowych w rozwoju zaburzeń psychicznych oraz psychoanalityczną koncepcją zdolności do znoszenia bólu psychicznego. Interesuje się również zastosowaniem sztucznej inteligencji w narzędziach wspierających pracę psychoterapeutów oraz oceną efektywności treningu umiejętności psychoterapeutycznych.

Dr Konrad Maj - psycholog społeczny. Kierownik i założyciel Centrum HumanTech na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Naukowo zajmuje się społecznymi i psychologicznymi aspektami nowych technologii, zwłaszcza sztuczną inteligencją oraz robotyką humanoidalną. Pionier badań eksperymentalnych w obszarze interakcji robot - człowiek w Polsce. Autor licznych publikacji naukowych publikowanych w renomowanych czasopismach zagranicznych takich jak International Journal of Social Robotic, Computers in Human Behavior czy Cognition, Technology & Work. Przewodniczy komitetowi organizacyjnemu międzynarodowej konferencji HumanTech Summit. Laureat konkursu „Popularyzator Nauki" organizowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki (2023) oraz Nagrody im. Stefana Szumana (2025). Zaliczony do grona 25 najwybitniejszych absolwentów 25-lecia Uniwersytetu SWPS.

W trakcie wykładu podjęty zostanie temat możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w procesie odzyskiwania zdrowia psychicznego. Przedstawiony zostanie przegląd dotychczasowych badań dotyczących zastosowania narzędzi opartych na sztucznej inteligencji w leczeniu różnorodnych problemów psychicznych. Szczegółowo omówione zostaną wyniki dwóch badań własnych, przeprowadzonych na grupach subklinicznych oraz klinicznych z użyciem terapeutycznego chatbota FIDO. Na kanwie tych badań omówione zostaną zarówno szanse, jakie stwarza wdrożenie sztucznej inteligencji w proces zdrowienia psychicznego, jak i potencjalne zagrożenia oraz wyzwania z tym związane.

Profesor Jarosław Michałowski - psycholog, certyfikowany terapeuta i superwizor psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Posiada certyfikaty dopuszczenia do wykonywania zawodu psychoterapeuty dorosłych oraz dzieci i młodzieży w Niemczech. Kieruje Poznańskim Laboratorium Neurobiologii Afektywnej (PLAN) na Uniwersytecie SWPS. W swojej pracy badawczej koncentruje się na mechanizmach neuronalnych leżących u podstaw problemów ze zdrowiem psychicznym i skuteczności terapii poznawczo-behawioralnej (CBT). Ponadto, jest zaangażowany w rozwój interwencji e-zdrowotnych.

Afiliacja: Znaczenia. Psychoterapia Warszawa, członkini Sekcji Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Nawiązywanie relacji ze sztuczną inteligencją – mimo budzącego niepokój i ekscytację charakteru tego zjawiska – stało się społecznym faktem. Korzystamy nie tylko z internetowych doradców prowadzących z nami rozmowy czy botów określanych mianem terapeutów, ale także z towarzyszy, partnerów, przyjaciół czy nawet replik znajomych i ważnych postaci kultury – ulepszonych wersji rzeczywistych osób. Czy jednak interakcje z tymi „nie-podmiotami” można zasadnie nazwać relacjami? A jeśli tak – czy są one przejawem, czy raczej przyczyną postępującej erozji więzi społecznych?
W celu głębszego zrozumienia roli, jaką sztuczna inteligencja odgrywa w kształtowaniu nowych form podmiotowości, chcę przyjrzeć się kwestii zaufania jako podstawowemu czynnikowi dającemu poczucie orientacji w świecie. Szczególnie ważnym pojęciem będzie tu „zaufanie epistemiczne”, opracowane przez Petera Fonagy’ego i jego współpracowników jako fundament rozwoju zdolności do mentalizowania.
Czy możliwe jest odtworzenie – w relacji z nowymi technologiami – takich jakości relacyjnych, jakie są niezbędne do wprowadzenia zmiany w procesie terapeutycznym? Jak kontakt z SI wpływa na naszą zdolność do rozumienia siebie i innych? Czy poszerza nasze kompetencje w zakresie wielowymiarowego widzenia rzeczywistości i krytycznego myślenia, czy raczej prowadzi do izolacji i osłabienia zdolności do bycia w relacjach?
Wreszcie: jakie znaczenie ma zaufanie w kontekście społecznej reintegracji – i czy sztuczna inteligencja może odegrać w tym procesie pozytywną rolę?

Cveta Dmitrova - filozofka i psychoterapeutka. Szkolenie psychoterapeutyczne ukończyła w Laboratorium Psychoedukacji, ukończyła również drugi stopień szkolenia MBT – psychoterapii opartej na mentalizacji, a także DIT w Anna Freud Centre w Londynie. Współautorka podcastu „Nasze wewnętrzne konflikty” w radiu TokFm. Publikowala m. in. w „Gazecie Wyborczej” i „Polityce”. Interesuje się społeczno-politycznymi uwarunkowaniami powstawania cierpienia psychicznego i polami ich wzajemnej interakcji.

Lecznicze właściwości sztuki znane są od zarania dziejów. Proces uzdrawiania, przywracania harmonii w ciele umyśle i duchu często dopełniany był zastosowaniem różnych dziedzin sztuki; muzyką, tańcem, obrazem.
Współczesny nurt terapeutyczny angażujący wszelkie ekspresje artystyczne jako medium w procesie terapii to obszar arteterapii. Obraz, muzyka, taniec, słowo pisane, teatr, rzeźba, odkrywają cenne obrazy wewnętrznego życia psychicznego. Pozwalają na przepływ treści nieświadomych do świadomej refleksji. W trakcie warsztatu pragniemy zaprosić uczestników do wspólnego oglądu natury kolażu w perspektywach artystycznej i terapeutycznej.
Max Ernst opisuje naturę kolażu: ,,Systematyczne wykorzystywanie przypadkowego bądź artystycznie sprowokowanego zderzenia dwóch lub więcej obcych sobie rzeczywistości na płaszczyźnie pozornie nie nadającej się do takiego spotkania. Plus iskra poezji zrodzona przy ich zbliżeniu “.
Tematem warsztatu będzie portret.
Portret po wynalezieniu fotografii i filmu uwolnił się od pełnienia roli realistycznej, mimetycznej, poszerzył swoje pole możliwości obrazowania, możliwości zarówno ekspresyjne, jak i wielowymiarowe, widziane w 3D w okresie kubistycznym. Protest środowisk artystycznych wobec wojny i burżuazji przyniósł nowe kierunki w sztuce - dadaizm i surrealizm. Kolaż, zabawa były ich najbardziej reprezentacyjną formą. Portretowane były osoby, ale też i przedmioty, które u surrealistów zyskały specjalny status. Kolaż wynaleziono w Chinach, ale dopiero w latach 20 rozpowszechnił się w Europie. Polega on na łączeniu ze sobą różnych wizualnych i znaczeniowych rzeczywistości.
Ciekawą częścią surrealizmu jest automatyzm, polegający na spontanicznym działaniu twórczym bez udziału świadomości. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych jest dekalkomania. Miała ona otworzyć swe oko na krajobrazy różnorakich światów. Zalecano rozprowadzić na kartce szerokim pędzlem, częściowo rozlać farbę, tusz, a drugą przykryć nieregularnie dociskając. Po wyschnięciu dodawano elementy kolażowe i tytuł, który nadawał często nowe znaczenie, jak choćby ,,To nie jest fajka,, i „ Fonntanna”.
Podejmiemy się zrobienia portretu osoby leczonej. Czy kolaż pozwoli nam dojrzeć w pacjencie to co zakryte dla naszego oglądu i przeżywania, czy spotkamy się w przestrzeni terapeutycznej z nieznanym, ku nowemu spotkaniu, nowemu porozumieniu?

Afiliacja: Polskie Stowarzyszenie Psychoterapii Integracyjnej
Ogólnym celem warsztatu jest uwrażliwienie psychoterapeutów na kwestie związane z szeroko rozumianą seksualnością pacjentów oraz ich samych.

Jakkolwiek dysfunkcje seksualne są zaburzeniami często współistniejącymi z innymi zaburzeniami natury psychicznej i somatycznej, temat funkcjonowania pacjenta w obszarze seksualności wciąż zbyt rzadko stanowi przedmiot rozmów i świadomej pracy terapeutycznej.

Podczas spotkania warsztatowego wskazane zostaną nie tylko podstawowe obszary i specyfika terapii seksualnej jako takiej, ale też możliwości i warunki włączania pracy nad wątkami seksualnymi do psychoterapii w dowolnej modalności przez specjalistów nie będących seksuologami. Zaprezentowana zostanie przykładowa konceptualizacja psychoseksualna wpasowująca się w model psychoterapii integracyjnej. Szczególna uwaga zostanie poświęcona problematyce winy i wstydu w kontekście doświadczania dysfunkcji seksualnych.

Dzięki udziałowi w warsztatach osoby w nim uczestniczące będą w stanie rozpoczynać dialog dotyczący seksualności z ich pacjentami, a także pracować terapeutycznie z uwzględnieniem modelu PLISSIT (J.S. Annon, 1974). Jako że warsztat w części będzie ukierunkowany na pracę z pacjentami, którzy chcieliby nawiązywać i utrzymywać satysfakcjonujące relacje intymne, mogą skorzystać z niego również zainteresowani terapeuci pracujący z parami.

Pretekstem do rozmowy na żywo jest opublikowana w ubiegłym roku rozmowa-rzeka będąca opowieścią o życiu, wartościach i filozofii jednego z najbardziej znanych polskich psychiatrów i psychoterapeutów. Bogdan de Barbaro, profesor nauk medycznych i profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, wokół wyniesionych z warsztatu lekarza i psychoterapeuty zagadnień takich jak bliskość, miłość, zabawa ale także Holocaust, autorytet, religia, konflikt czy gniew buduje – wspólnie z uważną, czułą i przenikliwą rozmówczynią Justyną Dąbrowską - na poły biograficzną, na poły naukową opowieść o sensach, które kształtują nasze życie. W czasie Trójkonferencyjnego spotkania oboje spróbują znaleźć receptę na to jak odnaleźć spokój w niespokojnym świecie.

I/4
Agnieszka Glińska, Cezary Żechowski
„Czechow i psychoterapia” (warsztat)
I/5
Marta Głowacka
„O sztuce rozmowy terapeutycznej” (warsztat)
I/6
Marcin Hermanowski
„Psychoterapeuci na ekranach. Filmy i seriale a psychoterapia” (doniesienie konferencyjne)
Armen Mekhakyan
„Sztuka pracy z filmem w psychoterapii: Integracyjne podejście oparte na badaniach i praktyce klinicznej” (doniesienie konferencyjne)
Agata Sidorek
„Teatr, którego skutkiem ubocznym jest terapia” cz.1 (doniesienie konferencyjne)
I/7
Paulina Karolak-Król
„Komunikacja z pacjentem na poziomie estetyki w psychoterapii psychoanalitycznej” (warsztat)
I/8
Ewelina Łoboz
„Mistrz ukazywania emocji: Jak obrazy Caravaggia mogą zainspirować psychoterapeutów pracujących z grupami” (cz. I warsztatu 3-godzinnego)
I/9
Zofia Milska-Wrzosińska
„Sztuka improwizacji – o zaskoczeniach w terapii par” (warsztat)
I/10
Aleksandra Machnik, Małgorzata Kowalczyk
„Rysunek w psychoterapii jako narzędzie pogłębiania relacji terapeutycznej i poznania świata wewnętrznego pacjenta” (warsztat)
I/11
Małgorzata Mleczko-Rataj, Jadwiga Melnyczuk
„Ryzyko agresywnego zachowania pacjenta w gabinecie psychoterapeuty. Metody zapobiegania i postępowanie w zagrożeniu przemocą” (warsztat)
I/12
Jacek Olszewski
„Pokój z widokiem na morze. Sztuka i nauka w kontakcie psychoterapeuty z pacjentami” (warsztat)
I/13
Aneta Mossakowska, Katarzyna Pokropska
„Razem w procesie zmiany – sztuka rozumienia procesu grupowego w terapii grupowej” (warsztat)
I/14
Anna Saramowicz, Monika Rościszewska
„Myślenie ciepłem w dobie symbiocenu” (warsztat)
I/15
Barbara Sławik
„Sztuka tańca do muzyki emocji – TANGO EFT jako struktura sesji w terapii par skoncentrowanej na emocjach” (warsztat)
I/16
Andrzej Solarz, Ewa Brożyna
„W drodze do siebie poprzez kontakt z drugim. O egzystencjalnej psychoterapii Gestalt przez szkiełko terapeutyczne” (warsztat)
I/17
Łukasz Szostakiewicz, Anna Wyszkowska
„I'm nobody! Who are you? – Słowa, które rysują ciszę: Emily Dickinson w pracy terapeutycznej z młodzieżą” (warsztat)
I/18
Bartłomiej Taurogiński, Kaja Wieczorek Socha
„Sztuka uprawomocniania w procesie psychoterapeutycznym” (warsztat)
I/19
Mariusz Węc, Justyna Wilkowska Michalczyk, Marcin Marten
„Klucz wiolinowy – muzyka w terapii grupowej młodzieży. Droga do indywiduacji i odnalezienia wewnętrznego głosu” (warsztat)

Afiliacja: Kręgi Pracownia Myśli i Emocji / Emocja Holistyczne Centrum Wsparcia po Stracie
Obraz w terapii jest niczym lustro – nie mówi wprost, ale odbija to co wewnętrznie niewyrażone i nieświadome. Karty metaforyczne mogą stać się narzędziem dialogu wspierającym kontakt z emocjami i pogłębiającym relację terapeutyczną. Dzięki otwartej strukturze znaczeniowej obraz aktywizuje procesy projekcyjne, wspiera dostęp do pamięci emocjonalnej i symbolizuje doświadczenia, które trudno wyrazić słowami. W literaturze przedmiotu obrazowi przypisuje się rolę medium w kontakcie z treściami i emocjami nieuświadomionymi oraz niewyrażonymi. Karty metaforyczne, poprzez aktywację prawej półkuli mózgu, wspierają dostęp do wyobraźni, pamięci emocjonalnej i mechanizmów narracyjnych (Siegel, 2017; Cozolino, 2011). W kontekście teorii Junga (2009) i współczesnych podejść integracyjnych (Gendlin, 2007; De Barbaro, 2010), obraz staje się „żywą metaforą”, nośnikiem osobistego znaczenia, umożliwiający zmianę emocji i doświadczeń.

Wystąpienie przedstawi możliwości terapeutycznego wykorzystania obrazu jako narzędzia pracy z nieświadomością i emocjami. Omówione zostaną konkretne techniki pracy z kartami metaforycznymi i obrazem, m.in. wybór intuicyjny czy tworzenie narracji. Zostaną także zaprezentowane przykłady sesji terapeutycznych z osobami doświadczającymi trudności emocjonalnych, w tym myśli autodestrukcyjnych za pomocą autorskich kart „ Po prostu Bądź”, Karty stworzone zostały z myślą o sztuce budowania głębokiej obecności w relacji terapeutycznej oraz jako narzędzie wspierające obecność bliskich pacjenta w jego trudnych do zrozumienia emocjach i przeżyciach.

Celem wystąpienia jest ukazanie siły metafory i obrazu w procesie terapeutycznym oraz sztuce uważnej obecności w nieuświadomionym, niewyrażonym i głębokim przeżyciu pacjenta. Bez interpretacji z ciekawością i jego akceptacją

Moje wystąpienie jest próbą przyjrzenia się zjawisku sytuacji granicznej, czyli momentowi zerwania, w którym dotychczasowe ramy znaczenia pękają, a podmiot zostaje sam wobec tego, czego nie sposób ogarnąć znanym sobie językiem. Nie może już „być sobą” tak, jak dotąd, a nowe jeszcze się nie narodziło. To moment ogołocenia – często niezwykle bolesny, ale też otwierający na inny język i inne sposoby bycia. By zilustrować fenomen sytuacji granicznej, sięgnę po opowieści osób biorących w badaniu inicjowanych prośbą o podzielenie się „doświadczeniem chwili, po której wszystko było już inaczej”; słowa pacjentów; oraz literackie świadectwa Lidii Yuknavitch i Anety Żukowskiej. Twórczość tych ostatnich potraktuję jako źródło danych, osobistą praktykę oraz metaforę procesu psychoterapeutycznego, rozumianego jako akt przetwarzania, który nie wypiera ciemności, ale próbuje ją oswoić i zintegrować. To nie pisanie „o sobie”, lecz pisanie z miejsca, w którym siebie jeszcze nie znam. To właśnie z tej przestrzeni – pomiędzy brakiem a próbą pytania – może rodzić się coś nowego: forma, która nie rani, ale też nie idealizuje. Inspiruję się myślą egzystencjalną oraz psychoanalizą w orientacji lacanowskiej, która zwraca uwagę na niedającą się wyeliminować niespójność podmiotu oraz transformujący potencjał braku.

Afiliacja: Emotion Transformation Institute
Warsztat poświęcony będzie prezentacji podejścia Emotion-Focused Therapy for Youth (EFT-Y), rozwijanego przez dr Mirisse Foroughe, które stanowi adaptację klasycznego modelu Emotion-Focused Therapy prof. Lesliego Greenberga do specyfiki pracy z młodzieżą i ich rodzinami. EFT-Y jest podejściem humanistyczno-doświadczeniowym, osadzonym w kontekście neurorozwojowym młodego człowieka oraz jego środowiska relacyjnego i systemowego.

Uczestnicy warsztatu zapoznają się zarówno z teoretycznym zapleczem tego podejścia, jak i z jego zastosowaniem klinicznym, poprzez analizę fragmentów nagrań z sesji terapeutycznych. Zaprezentowane zostaną konkretne interwencje ukierunkowane na transformację wewnętrznej organizacji emocjonalnej nastolatka oraz jego relacji z rodzicem lub opiekunem.

W EFT-Y terapeuta pracuje równolegle na dwóch poziomach – wewnętrznym i relacyjnym – zachowując dynamiczną równowagę między nimi i przełączając się na podstawie bieżącej oceny klinicznej. Celem interwencji jest identyfikacja i modyfikacja tych procesów emocjonalnych i relacyjnych, które utrudniają młodej osobie odzyskanie dobrostanu emocjonalnego.

EFT for Youth to podejście, które poddaje się ewaluacji naukowej, przy jednoczesnym zachowaniu uważności na indywidualne doświadczenie młodego człowieka i jego opiekunów. Warsztat będzie okazją do przyjrzenia się sposobom integrowania wiedzy klinicznej o procesie przetwarzania emocji, z praktyką terapeutyczną w pracy z młodzieżą i rodzicami.

II/4
Justyna Dąbrowska
„Między Scyllą a Charybdą, czyli o wyzwaniach, przed którymi stają dziś rodzice niemowląt” (warsztat)
II/5
Maja De Abgaro Zachariasiewicz, Justyna Serafin-Wójkowska
„The Stranger Things – trauma w kadrze – współczesna baśń o powrocie do równowagi” (warsztat)
II/6
Agnieszka Gałańczuk
„Konflikt tragiczny Antygony Sofoklesa a struktura osobowości w rozumieniu Freuda” (warsztat)
II/7
Magdalena Grubich, Monika Rogoż
„Genogram psychoterapeuty – od rzemieślnika do artysty” (warsztat)
II/8
Tomasz Jarmuż
„Od chłopca do mężczyzny: symboliczna inicjacja i rozwój męskiej tożsamości w terapii” (warsztat)
II/9
Agnieszka Kacprzak, Katarzyna Stankiewicz, Justyna Parlak, Jarosław Kania
„Twórcze przekształcenia destrukcji w psychoterapii i sztuce” (warsztat)
II/10
Agnieszka Kałwa, Lidia Popek
„Czyj obraz malujemy?” (warsztat)
II/11
Karolina Kuźnicka-Przerywacz, Ewa Czarnota-Hańce, Aleksandra Machnik
„Dżin w butelce. Uzależnienie jako proteza twórczego self.” (warsztat)
II/12
Lucyna Lipman, Katarzyna Szymańska
„Spotkanie na moście – poszukiwanie optymalnej odległości w parze” (warsztat)
II/13
Agnieszka Lorek-Groniewska, Nina Ambroziak
„Autentyczna kreacja relacji terapeutycznej: dialog teorii i twórczej obecności w procesie bawienia się w Play Therapy” (warsztat)
II/14
Ewelina Łoboz
„Mistrz ukazywania emocji: Jak obrazy Caravaggia mogą zainspirować psychoterapeutów pracujących z grupami” (cz. II warsztatu 3-godzinnego)
II/15
Robert Maliński
„O sztuce integrowania narzędzi psychologii klinicznej i modeli psychoterapii w leczeniu pacjenta dziecięco/młodzieżowego” (warsztat)
II/16
Łukasz Müldner-Nieckowski
„Sztuka psychoterapeutycznego wspierania zdrowej seksualności i jej naukowe podstawy” (warsztat)

II/17
Tomasz Sikora
„Obraz i narracja w leczeniu somatycznym – wykorzystanie pracy z rysunkiem i wyobraźnią na przykładzie terapii simontonowskiej” (warsztat)
II/18
Urszula Tokarska
„Od autobiografii kompaktowej do hipertekstowej opowieści o życiu. Wehikuły narracyjne w terapii i profilaktyce psychologicznej” (warsztat)
II/19
Dorota Węgrzyn
„Proces twórczy w psychoterapii Gestalt. Budowanie korektywnego doświadczenia” (warsztat)

Afiliacja: Szkoła Psychoterapii Dialog
Wystąpienie jest próbą usystematyzowania wniosków z obszaru neuronauki (Moghaddam i in. 1994, McEwen, 2001, 2010, van der Kolk i Mc Farlane, 1996, Rodriques i in. 2011, A. Schore 2010) pozwalających na stawianie hipotezy o wpływie sposobu zapamiętywania, odpamiętywania oraz przechowywania śladów pamięciowych zdarzeń traumatycznych na efektywność stosowanych w procesach terapeutycznych u pacjentów z cPTSD i DID technik przetwarzania (EMDR).

Pojęcie wrażliwej kieszeni (Segal. H) oraz sposób ujawniania treści wspomnień analizowane jest na przykładzie pracy z pacjentami doświadczającymi objawów cPTSD. Ekspozycja na zdarzenia urazowe w grupie pacjentów miała charakter powtarzalny i miała miejsce poniżej 8 r.ż. Autorka przytacza pracę z objawami somatoformicznymi (pozytywnymi i negatywnymi), atakami paniki oraz zaburzeniami nastroju oraz objawami OCD wykorzystującą procedury przetwarzania dla objawów potraumatycznych (intruzywnych obrazów, myśli i uczuć) oraz negatywnego obrazu siebie.

Specyfika pamięci traumatycznej oparta o duży stopień dezintegracji zapisu pamięciowego często jest doświadczana przez pacjentów jako stany depersonalizacji, derealizacji czy dysocjacji, co samo wystąpienie omawia w kontekście procesów terapeutycznych: sposobu nawiązywania relacji terapeutycznej, kryzysów zaufania do terapeuty lub do skuteczności terapii. Autorka omawia także pracę terapeutyczną z pacjentami doświadczającymi DID (diagnoza potwierdzona wynikami TADS-I) wskazując rodzaje pracy z przetwarzaniem materiału wspomnieniowego, który uległ znaczącej dezintegracji i amnezji (rysunek terapeutyczny w pracy z dorosłymi pacjentami).

Autorka wskazuje także na potrzebę a zarazem trudność usystematyzowania procedur terapeutycznych stosowanych w pracy z objawami traumy złożonej.

Afiliacja: Gabinet Psychoterapii Monika Srebro, Centrum Terapii Synteza
Wystąpienie podejmuje temat obecności archetypowych obrazów zbiorowej wyobraźni kulturowej w snach pacjentów doświadczających skutków wczesnej traumy relacyjnej. Odwołując się do teorii nieświadomości zbiorowej oraz koncepcji interpretacji snów Carla Gustava Junga, ukazane zostanie w jaki sposób psychika, poprzez język symboli, ujawnia nieświadome konflikty, obrony i zranienia.

Istotnym elementem referatu będzie teoria analityka jungowskiego Donalda Kalscheda („Wewnętrzny świat traumy”, „Trauma i dusza”) dotycząca tzw. systemu samo-ochrony psychiki (Self-Care System). Pod wpływem traumy relacyjnej psychika tworzy podzielony świat wewnętrzny, w którym pojawiają się archetypowe figury o ambiwalentnym charakterze — z jednej strony chroniące wewnętrzne dziecko, z drugiej działające w sposób opresyjny i destrukcyjny. Są to postacie często czerpiące z symboliki kulturowej: anioły, demony, opiekunowie, prześladowcy, bohaterowie, boginie czy hybrydalne zwierzęta.

W części klinicznej przedstawione zostaną krótkie winiety snów pacjentów, w których ujawniają się głębokie mechanizmy obronne psychiki — identyfikacja projekcyjna, rozszczepienie, dysocjacja — symbolicznie przedstawione w formie silnych, poruszających obrazów o wyraźnym charakterze archetypowym. Analiza snów ukazuje nie tylko sposób, w jaki psychika organizuje się wokół traumy, ale również momenty przełomu, gdy poprzez senną narrację możliwe staje się nawiązanie dialogu z Jaźnią i rozpoczęcie procesu psychicznej integracji.

Afiliacja: Małopolski Instytut Genomiki Psychospołecznej i Badań nad Świadomością
Jedną z podstaw strategicznej pracy w transie w ujęciu dr Miltona H. Ericksona jest idea utylizacji, która w dużym uproszczeniu zakłada, że terapeuta w procesie zmiany umożliwia pacjentowi wykorzystanie już istniejących w nim możliwości do osiągnięcia celów terapeutycznych. Sam autor o swoim podejściu pisze tak (Erickson, 1959): „W technikach utylizacji zwyczajowa procedura jest odwrócona w stronę początkowej akceptacji zachowania demonstrowanego przez pacjenta oraz gotowości do współpracy przez operatora niezależnie od tego, jak bardzo szkodliwe może wydawać się obserwowane zachowanie w kontekście klinicznym.”

Lutowy człowiek to sposób pracy w hipnozie, w ramach którego wykorzystuje się głębokie stany transowe do zainicjowania głębokiej regresji. W ramach regresji hipnotycznej terapeuta cofa się z pacjentem do przeżyć z jego przeszłości, a następnie przybierając postać spójną z kontekstem sytuacyjnym wspiera pacjenta, dostarczając mu doświadczeń korygujących i możliwości uczenia się nowych sposobów reagowania i postrzegania zdarzeń.

Na warsztacie przedstawione zostaną obszerne fragmenty nagrań z pracy w głębokim transie ze zjawiskami regresji hipnotycznej, halucynacji pozytywnej i negatywnej oraz dezorientacji w czasie i przestrzeni. Na podstawie przedstawionych materiałów zostanie omówiony sposób budowania indukcji hipnotycznej pod „Lutowego Człowieka”, oraz podstawowe założenia pracy w tym ujęciu.

Treścią wystąpienia będzie zaprezentowanie studium przypadku 4 lat pracy z rodziną w ramach Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży oraz PZP dla Dorosłych w ramach Tarczyńskiego Centrum Medycznego. W oparciu o kontekst teoretyczny rozumienia kształtowania się problematyki perwersyjnej zarówno jako adaptacyjnego mechanizmu obronnego jak i patologicznej organizacji psychicznej, przedstawiony zostanie proces złożonej pomocy terapeutycznej opartej o szeroko rozumiany zespół i sieć wsparcia.

Omówione zostaną kolejne kroki pracy terapeutycznej z rodziną z uwzględnieniem szczególnych momentów niepokoju i wahań zespołu w związku z podejmowanymi interwencjami. Efekty pracy terapeutycznej pokazane zostaną z uwzględnieniem znaczenia pracy zespołu terapeutycznego jako zespołu odzwierciedlającego, przestrzeni pomieszczającej oraz grupy ujawniającej istotę nieświadomej dynamiki rodziny, w oparciu o proces równoległy. Dodatkowym omówionym elementem wspomagającym pracę terapeutów i zmieniającym optykę patrzenia na rodzinę, będzie superwizja towarzysząca całemu procesowi. Poddana zostanie dyskusji kwestia rokowań dla terapii struktury perwersyjnej oraz zakres możliwych i służących rozwojowi interwencji. Zaprezentowany materiał zostanie skomentowany w odniesieniu do realiów placówki służby zdrowia pracującej w oparciu o kontrakty z NFZ.

Podczas sympozjum omówimy zjawisko sprawczości z perspektywy teoretyczno-badawczej i klinicznej. W pierwszym wystąpieniu wprowadzimy pojęcie sprawczości i rozwiniemy je w oparciu o zjawiska występujące w rodzinie w sytuacji traumy. W drugim wystąpieniu pokażemy, w jaki sposób ukraińskie matki, tuż po ucieczce z Ukrainy, pozycjonują się (lub nie) jako sprawcze w relacji do dobrostanu psychicznego swojego dziecka. W trzecim wystąpieniu przedstawimy, w jaki sposób terapeuci stosują interwencje terapeutyczne, w których odbudowują rodzicielską sprawczość w rodzinach, które doświadczyły traumatycznych strat.

Czynniki stresogenne związane z traumą wywołują lęk, poczucie nadmiernej ostrożności, które sprawiają, że dana osoba czuje się bezbronna i bezradna. W ten sposób traumatyczne wydarzenia burzą iluzję niezniszczalności i sprawczości. Nagłe i nieoczekiwane wydarzenia, takie jak wojna lub traumatyczna utrata dziecka, mogą naruszyć poczucie własnej tożsamości rodzica. Sprawczość definiuje się jako zdolność do wykonywania określonych działań. Przypisywanie sprawczości i przypisywanie odpowiedzialności są ze sobą powiązane. W kontekście terapii rodzinnej wprowadza się pojęcie sprawczości relacyjnej (de Mol i in., 2018), która jest definiowana jako świadomość wywierania wpływu na relację, „jako podmiot mogę wnieść coś znaczącego dla drugiej osoby, dla siebie samego i dla relacji”.

Afiliacja: Szpital Uniwersytecki w Krakowie, Oddział Kliniczny Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży, Poradnia Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, Ambulatorium Terapii Rodzin, Pracownia Psychologii i Psychoterapii Systemowej CMUJ, Ambulatorium Terapii Rodzin, Instytut Psychologii Stosowanej UJ
Według publikowanych badań, jednym z kluczowych predyktorów wypalenia zawodowego wśród psychoterapeutów, lekarzy, psychologów jest brak oparcia w zespole. Budowanie zespołu, kształtowanie klimatu emocjonalnego, wzajemnego zaufania, troski, ale też wspólnej odpowiedzialności za pacjentów, wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania.

W panelu przedstawimy procesy terapii rodzinnej w połączeniu z terapią indywidualną, opieką psychiatryczną oraz formą pracy terapeutycznej dla rodzin Family Connections. We wszystkich prezentowanych przypadkach IP jest osobą w okresie adolescencji. Opowiemy również o formach pracy zespołowej: superwizji prowadzonych terapii, zebrań klinicznych i superwizji zespołu, a także o rozmowach w dyżurce. Poddamy refleksji przydatność poszerzonej perspektywy i informacji z różnych źródeł na temat pacjentów.

W panelu odniesiemy się też do pojęcia "wspólnego umysłu" zespołu. Pojęcie wspólnego umysłu definiujemy z perspektywy psychoanalitycznej jako fenomen obejmujący zarówno nieświadome fantazje zespołu o jego grupowym self, jak i nieświadome lęki, które mogą być projektowane na zewnątrz zespołu (np. klinika, szpital, uniwersytet). Z perspektywy systemowej natomiast pokażemy sytuację ścisłego definiowania tożsamości zespołu, jak i uszczelniania granic między zespołem, a szerszymi strukturami instytucji.

Analityczne podejście do terapii przez sztukę koncentruje się na eksploracji relacji między świadomością a nieświadomością, wykorzystując procesy twórcze do ucieleśniania wewnętrznych stanów i obrazów. Język sztuki i kreatywne procesy pełnią funkcję mediującą i stabilizującą, budując mosty między światem wewnętrznym a zewnętrznym, a także między nieświadomym a świadomym. Sztuka uruchamia funkcję transcendentną, umożliwiając wydobycie "starego" i antycypację "nowego".

Na tym zjawisku opiera się międzynarodowa wystawa „Kot w pustym domu”, którą współtworzę z artystkami. To projekt, który ukazuje jak wiele psychoterapia ma wspólnego ze sztuką. O analitycznym rozumieniu tego doświadczenia artystycznego będę opowiadać podczas wystąpienia, odwołując się do obrazów, rzeźb i filmu wystawy, która odbyła się w maju 2025 r. w Szwajcarii. Wystawa inspirowana wierszem Wisławy Szymborskiej wykorzystuje symbol kota jako metaforę kobiecości, wrażliwości i siły przetrwania w obliczu pustki. Opuszczony dom staje się sceną eksploracji różnych aspektów żałoby – od melancholii po odnalezienie niezależności.

Afiliacja: Klinika Leczenia Jąkania w Warszawie

autor: Tomasz Galewski / mgr / psycholog - psychoterapeuta
Sytuacja osób – więźniów, zawarta w Alegorii Jaskini Platona jest przyczynkiem do refleksji nad istotą procesu terapeutycznego. Proces ten zredukowany do sesji terapeutycznej, z zasady odnosi się do spotkania Terapeuty z pacjentem oraz Pacjenta z terapeutą. Można domniemać, że w tym kontekście spotyka się „osoba" Terapeuty z „osobą" Pacjenta i w zasadzie na tym można byłoby zamknąć zakres podejmowanych w wystąpieniu kwestii gdyby nie fakt, że spotkanie ma miejsce w specyficznych warunkach, a mianowicie odbywa się w gabinecie Terapeuty. W platońskiej alegorii Jaskini Platona, prowadzący rozmowę Sokrates przywołuje sytuację, kiedy to zamknięci w niej więźniowie nie mają możliwości kontaktowania się z obiektami realnego świata, a jedynie z cieniami rzucanymi na jedną ze ścian. Cienie, będące jedynie projekcjami realnych obiektów, w umysłach więźniów otrzymują nadawane im przez nich znaczenia, który nie mają jednak żadnego odniesienia do obiektów będących ich źródłem. Są więc niejako odniesione do „samych siebie". Przy tak postawionym kontekście można domniemać, że gabinet terapeutyczny jest miejscem w którym konfrontują się dwa światy: świat terapeuty ze światem pacjenta i, co wydaje się być bardziej istotne dla mojego wywodu to to, że gabinet jest miejscem konfrontacji świata pacjenta ze światem terapeuty. Odnosząc to sytuacji opisanej w Alegorii Jaskini Platona, można zauważyć pewną analogię, a mianowicie tak, jak więźniowie z Jaskini Platona, tak w warunkach gabinetu terapeuta na ogół jest pozycjonowany jako ten, który znając „realia innego świata" wyjaśnia swojemu pacjentowi w jaki sposób powinien on czytać swój świat cieni. Przywołana alegoria Jaskini Platona, odniesiona do warunków gabinetu terapeutycznego skłania do refleksji, że w istocie terapeuta w swoim gabinecie nie spotyka się z „osobą pacjenta" lecz ze swego rodzaju konstruktem powstałym w wyniku nakładania się wielu cieni, będących projekcją świata w którym żyje pacjent. Konkluzją wystąpienia jest refleksja na temat oporu w terapii wynikającego z trudności i/lub braku gotowości do podjęcia wysiłku redefiniowania wielu kontekstów jego życia oraz z jego trudności w nadawaniu im nowych znaczeń. Z faktu tego wynika zasadnicza kwestia, która niejako stanowi kontekst całego wywodu. „Środowisko gabinetu terapeutycznego", w swej istocie, jest swego rodzaju enklawą w świecie, w którym umiejscowione się ludzkie sprawy, ludzkie troski, trudności i problemy, Enklawą, która niejako powstaje w oderwaniu od realnie istniejącego świata mimo tego, że jest przez pacjenta umiejscowiona w realnym świecie inaczej mówiąc: gabinet terapeuty to brama między światami.

Kluczowe znaczenie w relacji terapeutycznej ma kreatywna para terapeutyczna tworząca przestrzeń do wyłaniania się tego co niejawne, nieświadome, niewyrażalne i niezintegrowane. Zaistnienie, jak i rozegranie tego w relacji terapeutycznej możliwe jest poprzez otwartość, responsywność terapeuty na materiał werbalny i niewerbalny pochodzący zarówno od niego samego jak i pacjenta.
Jak zawiesić racjonalną stronę myślenia, teorię i technikę i znajdować się w receptywnym stanie umysłu oddając się nieświadomemu słuchaniu?
Pomocne jest zrozumienie zjawisk: przeniesienia - przeciwprzeniesienia, pomieszczany - pomieszczający oraz logika swobodnych skojarzeń. W naszym warsztacie będziemy opierać się na koncepcji Wilfreda Biona, który opisywał jak terapeuta przyjmuje i transformuje emocjonalne stany pacjenta poprzez receptywny stan umysłu, bez pamięci i pragnień, Thomasa Ogdena - z jego koncepcją przestrzeni między analitykiem a pacjentem gdzie responsywność terapeuty wynika z zanurzenia w emocjonalną współobecność oraz Christophera Bollasa, który wskazuje, że logika wolnych skojarzeń jest nie tylko techniką, ale i sposobem bycia i myślenia w relacji terapeutycznej.
Warsztat będzie miał charakter wspólnej refleksji, dyskusji, mini – wykładów i ćwiczeń.

III/4
Katarzyna Szymańska
„Cudowny Ptak Szczęścia – sztuka spożytkowania metafory w terapii ericksonowskiej” (warsztat) Sylwester Bębas
„Relacja terapeutyczna - przeniesienie i przeciwprzeniesienie w procesie psychoterapii psychodynamicznej” (doniesienie konferencyjne) Monika Olga Jańczak, Emilia Soroko
„Psychoterapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP) oczami pacjentów/tek – refleksyjna analiza tematyczna” (doniesienie konferencyjne)
III/5
Małgorzata Borowiecka
„Trzeci w relacji: psychoterapia pary jako subtelna sztuka rezonowania i trzymania.” (doniesienie konferencyjne) Monika Kozak-Czekanowska i Anna Leszczyńska
„Sztuka bycia w relacji. Para z traumą więzi” (doniesienie konferencyjne) Wojciech Sowa, Marta Teleśnicka
„Razem w nieszczęściu. Od utraty do depresji w parze” (warsztat)
III/6
Barbara Czardybon
„Między medycyną a psychoanalizą, czyli relacja terapeutyczna w świetle grupowego treningu balintowskiego” (warsztat) Stanisław Sądowski
"Między napięciem a ekspresją: Ciało jako "płótno duszy" w terapii somatycznej Bodynamic” (doniesienie konferencyjne) Marta Maryl
"Od ryzyka zniszczenia do możliwości tworzenia” (doniesienie konferencyjne)

III/7
Natalia Dudek, Karolina Małek
„Ja po prostu nic nie umiem. Poczucie bycia oszustem w doświadczeniach początków pracy w zawodzie psychoterapeuty” (doniesienie konferencyjne) Jadwiga Melnyczuk, Joanna Marszał-Kotas
„Stan umysłu psychoterapeuty w procedurach sądowych. Odzyskiwanie myślenia: sztuka, nauka czy rzemiosło” (warsztat)
III/8
Marek Kuźnik
„Pomiędzy relacją z pacjentem a konceptualizacją pacjenta, czyli o sztuce integrowania doświadczenia i rozumienia pacjenta w pracy psychoterapeuty” (doniesienie konferencyjne) Przemysław Łukasiewicz
„Sztuka integracji psychoterapii w podejściu transteoretycznym - ujęcie naukowe i kliniczne” (doniesienie konferencyjne) Marta Weber-Wnuk
„Sztuka stawania się psychoterapeutą z perspektywy analizy jungowskiej - wybrane aspekty procesu indywiduacji” (warsztat)
III/9
Katarzyna Kwiatkowska
„Oddziaływania rodzinne w ramach wielospecjalistycznego systemu wsparcia pacjentów w Klinice Nerwic” (doniesienie konferencyjne) Natalia Wójcik, Paulina Szydłowska-Klakla, Michał Jaczyński
„Jak psychoterapeuci doświadczają pracy z pacjentem przyjmującym substancje psychodeliczne?” (doniesienie konferencyjne) Krystyna Ułamek
„Cia(ł)o amore! Energia kreatywności i jej przeszkody” (warsztat)
III/10
Anna Milanowska
„Postpamięć ukryta w sztuce – transgeneracyjna podróż ku rekonstruowaniu nie-pamięci” (doniesienie konferencyjne) Ewa Bujoczek
„Sztuka 'dobrego umierania' - w poszukiwaniu nowych rytuałów przejścia” (doniesienie konferencyjne) Agnieszka Rubinowska
„Rozsupływanie przekazów transgeneracyjnych – czyli potwierdzenie sztuki przez naukę” (doniesienie konferencyjne) Karolina Szczęsna, Ewa Pawlik, Jacek Prusak
„Rozmowy o śmierci i żałobie: tam, gdzie kończy się wiedza, a zaczyna obecność” (panel)
III/11
Małgorzata Osielczak - Stawinoga, Justyna Matras, Milena Kansy, Klaudia Szydłak, Marta Skoczyńska, Katarzyna Wisz, Agnieszka Kozik - Merino, Roman Hilscher
„Szklane schronienia – kiedy rodzina unika rzeczywistości” (warsztat 2-godzinny)
III/12
Hanna Pinkowska-Zielińska, Bartosz Zalewski
„O grzęźnięciu w odwracanych znaczeniach, czyli o mechanizmach perwersji w terapii par” (warsztat 2-godzinny)
III/13
Lidia Popek
„Co się dzieje z miłością rodzicielską?” (doniesienie konferencyjne) Zbigniew Tarkowski
„Uzależnianie się dzieci od telefonu komórkowego. Postępowanie wychowawczo – terapeutyczne” (doniesienie konferencyjne) Krzysztof Tarnowski
„Wychowanie, nauka czy sztuka? czyli dylemat między moralnością a emocjonalnością w życiu” (doniesienie konferencyjne) Katarzyna Morajda, Anna Bodzek, Katarzyna Czaczuń, Kamil Jezierski, Dominika Sznajder
„Sztuka terapii rodzin: Tworzenie przestrzeni do rozwoju w kontekście zmieniających się faz życia i wyzwań współczesnego świata” (panel)
III/14
Marta Ptaszyńska-Dintar
„Biohacking seksualności: granice nauki i praktyki w optymalizacji życia intymnego” (doniesienie konferencyjne) Małgorzata Pogorzelska
„Przywiązanie – sztuka tworzenia relacji. Współczesne rozumienie więzi z uwzględnieniem Modelu DMM: Dynamiczno - Rozwojowego Modelu Przywiązania i Adaptacji” (doniesienie konferencyjne) Ewa Galewska
„Nauka uzdrawiania: Wewnętrzne Dziecko i Dorosły w dialogu” (warsztat)
III/15
Agata Sidorek
„Teatr, którego skutkiem ubocznym jest terapia” cz.2 (warsztat) Melityna Jankowska-Jarmuż
„Gabinet, który wspiera. Psychologia przestrzeni w pracy terapeuty” (doniesienie konferencyjne) Michał Kowalski
„Między sztuką i naturą. Krajobraz miejski jako element psychoterapeutyczny” (doniesienie konferencyjne) Małgorzata Talarczyk
„Związek psychoterapii z poezją - romans nieoczywisty” (doniesienie konferencyjne)
III/16
Władysław Sterna
„Samotność terapeuty. Wyzwania i paradoksy praktyki klinicznej” (doniesienie konferencyjne) Władysław Sterna
„Zagrożenia zawodowe psychoterapeuty” (doniesienie konferencyjne) Grzegorz Baster
„Jak zmienia nas nasza praca psychoterapeutyczna i jakie mogą być koszty wykonywania zawodu psychoterapeuty?” (warsztat)
III/17
Anetta Stobiecka-Donicz
„Pęknięcia w systemie. Psychoterapia wobec uzależnień w wieku rozwojowym” (doniesienie konferencyjne) Agnieszka Polańska
„O sztuce integracji w leczeniu młodzieży i młodych dorosłych. Od fragmentaryzacji i ewakuacji do integracji w strukturze wewnętrznej i w strukturze podmiotów leczących” (doniesienie konferencyjne) Iwona Zaraś-Wieczorek
„Twórcze rozGRYwki w terapii rodzin” (warsztat)
III/18
Magdalena Wojciechowska, Agnieszka Izdebska, Monika Olga Jańczak, Joanna Franczyk, Jerzy Bandel, Michał Sieński, Katarzyna Wójcik-Pyrć, Daniel Zając, Marta Szymańska-Pytlińska
„TFP-PL Study: „Skuteczność Psychoterapii Skoncentrowanej na Przeniesieniu (TFP) w leczeniu zaburzeń osobowości typu borderline – protokół pierwszego w Polsce randomizowanego kontrolowanego badania klinicznego” (doniesienie konferencyjne) Krzysztof Mariusz Ciepliński, Jan Czesław Czabała
„Badanie oczekiwań pacjenta w psychoterapii: polska wersja Coopera-Norcrossa Inwentarza Preferencji (C-NIP)” (doniesienie konferencyjne) Krzysztof Mariusz Ciepliński, Aleksandra Chmielnicka-Plaskota, Monika Radulska
„Pilotażowe wdrożenie Multimodalnego Programu Arteterapeutycznego „Moc Drzewa” w praktyce klinicznej psychiatrycznego oddziału dziennego” (doniesienie konferencyjne) Justyna Gałkowska
„Puść światło do 'wroga' – rola dojrzałego wybaczania w leczeniu traumy” (doniesienie konferencyjne) Anna Strojna, Joanna Szeliga
„Sztuka bycia blisko z pacjentem z doświadczeniem psychozy. Powrót do równowagi po kryzysie psychotycznym, wypracowanie wspólnego języka opisu doświadczenia psychotycznego” (doniesienie konferencyjne)
III/19
Anna Wójcik – Zdyb, Magdalena Kosicka
„Sztukowanie - jak teksty kultury pomagają nam lepiej zrozumieć pacjenta i przebieg procesu, zanim jesteśmy w stanie przełożyć to na język terapii” (doniesienie konferencyjne) Alina Henzel- Korzeniowska
„Artysta w obliczu szaleństwa” (doniesienie konferencyjne) Aleksandra Solarz – Dryk, Anna Magrian i Małgorzata Bielska
„Autoportret w psychoterapii” (warsztat)
III/20
Gorgonia Wróbel-Sucharska, Dorota Skierkowska
„Dwugłos na temat granic i integracji” (warsztat 2-godzinny)

Afiliacja: Instytut Psychoterapii i Seksuologii Arte Vita w Warszawie

W wystąpieniu zaprezentuję podejście integrujące seksuologię kliniczną i terapię poznawczo-behawioralną (CBT) w pracy z pacjentem indywidualnym zgłaszającym trudności w obszarze seksualnym. Na podstawie studium przypadku przedstawię sposób diagnozy, konceptualizacji problemu i interwencji terapeutycznych łączących perspektywę biologiczną, psychologiczną i relacyjną. Skupię się na technikach pracy z lękiem seksualnym, przekonaniami dotyczącymi własnej seksualności oraz schematami interpersonalnymi utrudniającymi budowanie satysfakcjonujących relacji intymnych.
W wystąpieniu pokażę również, jak wiedza seksuologiczna może wzbogacić standardową praktykę psychoterapeutyczną – zwłaszcza w kontekście rozpoznawania ukrytych potrzeb seksualnych, pracy z normami i przekonaniami dotyczącymi ciała, pożądania i przyjemności, a także w identyfikowaniu wpływu seksualności na tożsamość i funkcjonowanie emocjonalne pacjenta. Seksuologia pozwala terapeutom lepiej rozumieć objawy somatyczne (np. zaburzenia erekcji, anorgazmia, ból w czasie seksu) nie tylko jako kwestie medyczne, lecz również jako komunikaty psychiczne i relacyjne.
Zasygnalizuję także wyzwania i dylematy etyczne, jakie pojawiają się w pracy z tematami seksualnymi: m.in. trudności w utrzymaniu odpowiedniego poziomu neutralności, ryzyko nadmiernej normalizacji lub patologizacji zachowań seksualnych, oraz potrzebę ciągłego samorozwoju terapeuty w obszarze własnej seksualności, by nie przenosić nieuświadomionych postaw na proces terapeutyczny. Poddam też refleksji granice kompetencji pomiędzy psychoterapią a edukacją seksualną oraz wskażę momenty, w których współpraca interdyscyplinarna (np. z lekarzem seksuologiem czy terapeutą par) staje się kluczowa dla skutecznej pomocy pacjentowi.

Edukacyjne cele wystąpienia:
1. Pokazanie, w jaki sposób wiedza seksuologiczna może być integrowana z psychoterapią indywidualną, szczególnie w przypadku pracy z pacjentami doświadczającymi trudności w sferze seksualnej.
2. Przedstawienie modelu konceptualizacji przypadku, który uwzględnia zarówno komponenty psychologiczne (np. schematy, przekonania, lęki), jak i seksualne (np. potrzeby, funkcjonowanie somatyczne, normy kulturowe).
3. Zwiększenie świadomości uczestników w zakresie etycznych i kompetencyjnych wyzwań, pojawiających się podczas pracy terapeutycznej z tematami intymności, przyjemności i seksualności.
4. Umożliwienie rozróżnienia, kiedy potrzebna jest interwencja psychoterapeutyczna, a kiedy seksuologiczna lub medyczna, i w jakich sytuacjach warto kierować pacjenta do specjalisty lub zespołu interdyscyplinarnego.
5. Zachęcenie psychoterapeutów do pracy nad własnym stosunkiem do seksualności, aby zwiększyć komfort i skuteczność w poruszaniu tematów seksualnych w gabinecie.

Andrzej Gryżewski - seksuolog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny (CBT),psycholog, certyfikowany edukator seksualny. Wieloletni współpracownik prof.dr hab. Zbigniewa Lew-Starowicza w Instytucie Seksuologii Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego.
Założyciel Gabinetu Psychoterapii Seksualnej "CBTseksuolog". Absolwent Wydziału Psychologii warszawskiej WSFiZ, w zakresie seksuologii klinicznej i sądowej. Aktywny uczestnik krajowych i międzynarodowych konferencji seksuologicznych.
Ukończył 4,5 letni kurs podyplomowych studiów Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej (CBT) z elementami terapii psychodynamicznej, pod kierownictwem prof. dr hab. Andrzeja Kokoszki. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego i Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej. Jego praca podlega stałej superwizji. Specjalizuje się w uzależnieniu od seksu (pornografii, płatnego seksu). Stały ekspert w audycjach dotyczących seksualności Radia TokFM, PR Czwórka, PR Jedynka. Regularnie udziela wywiadów na łamach Zwierciadła, Wysokich Obcasów Extra, Shape, jak i internetowych portali informacyjnych: Wirtualna Polska, Onet, Natemat.pl, Zwierciadło.pl .

Afiliacja: Zakład Psychoterapii i Poradnictwa Psychologicznego Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie

Terapia skoncentrowana na osobie Carla Rogersa jak również psychodrama Jacoba Levi Moreno są zaliczane do paradygmatu humanistyczno-doświadczeniowego psychoterapii. W obydwu tych podejściach wskazuje się na centralną rolę zdolności klienta do uruchamiania wewnętrznych zasobów i sił samoleczenia (Ciepliński, 2025). Klasyczna terapia rogeriańska wiąże te procesy z wrodzoną, ogólnoludzką tendencją do samoaktualizacji. Jej odblokowanie – kluczowe dla procesu zdrowienia – ma związek z autentycznością oraz empatyczną i akceptującą postawą terapeuty/grupy. W psychodramie docenia się eksternalizację sceniczną i odgrywanie ról, uruchamianie spontaniczności pacjenta i jego/jej zdolności do kreatywnego działania. Głównym zadaniem terapeuty jest tu współpraca z protagonistą w tworzeniu sceny/sekwencji scen umożliwiających wzbudzanie i transformację emocji, pracę nad wglądem oraz nowe sposoby działania, zgodnie z potrzebami/intencją pacjenta. Psychodrama bazuje na zdolności do tworzenia i jako taka jest także formą terapii sztuką/arteterapii (Creative Art therapy, CAT). W literaturze wskazuje się na procesy zmiany specyficzne dla psychodramy oraz wspólne dla różnych CATs, jak: prowokowanie aktywnego zaangażowania pacjenta w ramach ucieleśnionego procesu artystycznego; możliwość zabawy, przyjemnego działania; doświadczenie sprawczości i twórczego eksperymentowania opartego na spontaniczności; konkretyzację i eksternalizację sprzyjające procesom refleksji (De Witte et al., 2021). Zasadnicza część wystąpienia będzie dotyczyć prezentacji oraz dyskusji aktualnego stanu badań naukowych nad efektywnością oraz procesami zmiany w trzech wspomnianych wyżej podejściach. W szczególności przedstawione zostaną główne kierunki i obszary badań a także zalety, ograniczenia i wyzwania związane z wykorzystaniem modeli: Evidence-based practice oraz Practice-based evidence w badaniach wskazanych nurtów terapeutycznych.

Krzysztof Mariusz Ciepliński - psycholog, doktor nauk humanistycznych w zakresie psychologii, certyfikowany psychoterapeuta i terapeuta psychodramy (PTP, PIfP, Psychodrama Association for Europe). Adiunkt w Zakładzie Psychoterapii i Poradnictwa Psychologicznego APS w Warszawie, mentor akademicki. Od 20 lat prowadzi psychoterapię indywidualną i grupową (Pneuma, CZP Wola-Śródmieście).
Autor monografii "Psychologia i Psychoterapia wobec wolności" (2017) i licznych publikacji nt. psychoterapii, psychodramy i Death Education. Prowadzi badania nad psychodramą, arteterapią i psychologią paliatywną. Wykładowca na studiach psychologicznych, podyplomowych i kursach w Polsce i za granicą.
Członek zarządu PSIP, były wiceprezydent FEPTO i współorganizator wydarzeń naukowych, m.in. FEPTO Research Meetings i międzynarodowego programu DE4PP (Erasmus+ 2019–2022).

Afiliacja: Instytut Integralnej Psychoterapii Gestalt w Krakowie

Afiliacja: Centrum Terapii Dialog w Warszawie
Prowadzenie psychoterapii w dużym prywatnym ośrodku wiąże się z szeregiem specyficznych doświadczeń, zarówno wspierających jak i ograniczających. Z jednej strony, duże ośrodki oferują bogate zaplecze diagnostyczne, możliwość współpracy interdyscyplinarnej, stały napływ pacjentów a także wsparcie zespołu terapeutycznego i zespołu obsługi pacjenta. Z drugiej – terapeuci mogą mierzyć się z presją komercyjnych oczekiwań, ograniczeniami przestrzennymi i czasowymi oraz wyzwaniami związanymi z zachowaniem spójności metodologicznej w zróżnicowanym zespole.

Wystąpienie opiera się na wynikach badania ankietowego przeprowadzonego wśród psychoterapeutów różnych nurtów, z różnym stażem i doświadczeniem, którzy aktualnie prowadzą procesy psychoterapeutyczne w dużej prywatnej przychodni psychiatryczno-psychologicznej.

Analiza przeprowadzonego badania ma na celu identyfikację trudności i najlepszych praktyk wspierających skuteczność terapii w dużym prywatnym ośrodku oraz lepsze zrozumienie dynamiki pracy terapeutycznej w takim miejscu i jej znaczenia zarówno dla terapeuty i pacjenta. Wystąpienie jest również syntezą osiemnatoletnich obserwacji i doświadczeń autorki zarówno w roli osoby zarządzajacej i wspierającej kadrę merytoryczną oraz pracujacej na co dzień klinicznie z pacjentami.

Edukacyjne cele wystąpienia:
Celem wystąpienia jest przekazanie wiedzy dotyczącej warunków, szans oraz ograniczeń prowadzenia psychoterapii w warunkach dużego prywatnego ośrodka oraz zaproszenie do refleksji na temat dobrych praktyk opieki psychoterapeutycznej w takich instytucjach.

Anna Nowak - specjalistka psychiatrii, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, certyfikowana liderka grup Balinta, interwentka kryzysowa. Od ponad 20 lat pracuje klinicznie, łącząc doświadczenie psychiatryczne z psychoterapeutycznym, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia psychicznego kobiet w okresie ciąży i połogu.
Jest kierowniczką medyczną Centrum Terapii Dialog oraz Poradni Zdrowia Psychicznego w ciąży i połogu przy tym samym ośrodku. Pełni również funkcję dyrektorki Szkoły Psychoterapii Dialog (dawniej Mabor) oraz zasiada w Zarządzie Polskiego Stowarzyszenia Balintowskiego.
Doświadczenie zawodowe zdobywała m.in. w Klinice Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, na Oddziale Psychiatrycznym Szpitala im. L. Rydygiera w Krakowie oraz w III Klinice Psychiatrii Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Od 2006 roku związana jest z Centrum Terapii Dialog.
Absolwentka Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukończyła m.in. szkolenie z terapii poznawczo-behawioralnej (CBT), roczne studia podyplomowe z psychologii kryzysu w SWPS, szkolenie w zakresie mentalizacji (MBT), a także seminaria okołoporodowe prowadzone przez Justynę Dąbrowską. Obecnie uczestniczy w zaawansowanym szkoleniu „Akademia Mentalizacji” organizowanym przez Pracownię Humani.
Jako prelegentka regularnie występuje na konferencjach psychiatrycznych i wydarzeniach dedykowanych psychoterapeutom, dzieląc się wiedzą z zakresu zdrowia psychicznego kobiet, zaburzeń psychosomatycznych oraz współpracy między psychiatrami a psychoterapeutami.

Maciej Pilecki - dr hab. n. med., specjalista psychiatra, specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży, specjalista psychoterapii dzieci i młodzieży, lider grup Balinta STB, psychoterapeuta i superwizor PTP, kierownik Kliniki Psychiatrii i Psychoterapii Dzieci i Młodzieży UJ CM, kierownik Oddziału Klinicznego Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Wychowanek i wieloletni pracownik krakowskiej Katedry Psychiatrii. Autor kilkudziesięciu publikacji, rozdziałów w książkach, podręcznikach i monografiach z zakresu psychiatrii wieku rozwojowego, psychoterapii, terapii rodzin, zaburzeń odżywiania się i schizofrenii.

Afiliacja:
Prezentacja poświęcona możliwościom i trudnościom, jakie wiążą się z pracą psychoterapeuty na oddziale psychiatrii sądowej o podstawowym stopniu zabezpieczenia.
Możliwości związane są z poszerzeniem wiedzy z zakresu psychopatologii, psychiatrii, prawa; współpracą z zespołem terapeutycznym; możliwością opiniowania sądowo-psychiatrycznego, poznaniem specyfiki pracy z pacjentami z głębokimi zaburzeniami psychicznymi.
Możliwości jednocześnie łączą się z trudnościami tj. pracą ze sprawcami przestępstw od drobnych kradzieży, przez przemoc domową, przestępstwa seksualne po zabójstwa. Kolejna trudność to praca z pacjentem -gościem, którego motywacja jest początkowo niewielka, zewnętrzna, deklaratywna, a w niewielkim procencie ewoluuje do motywacji wewnętrznej i pojawia się często po długim okresie pracy całego zespołu terapeutycznego. Ponadto praca psychoterapeutyczna związana jest bezpośrednio z celem narzuconym przez instytucje Sądu czyli oceną ryzyka powrotu do czynu karalnego po opuszczeniu szpitala. Kolejna trudność to większe ryzyko wypalenia zawodowego związane m.in. z brakiem efektów pracy, pogorszeniem stanu zdrowia pacjenta czy powrotem do czynu karalnego krótko po opuszczeniu szpitala. Kolejna trudność to naciski systemowe począwszy od rodziny pacjenta przez Sąd, NFZ, po oczekiwania społeczne. Ponieważ w pracy zawodowej łączę swoje wykształcenie humanistyczne z artystycznym uważam, że psychoterapeuta w psychiatrii sądowej balansuje również pomiędzy nauką a sztuką, dlatego kieruję się ideą: „sięgaj tam, gdzie wzrok nie sięga, łam czego rozum nie złamie”.

Sylwia Nowakowska - specjalistka psycholog kliniczny, dyplomowany nauczyciel tańca towarzyskiego, w trakcie certyfikacji na psychoterapeutę Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Prowadzi psychoterapię indywidualną, par i rodzin oraz psychoterapię seksuologiczną. W trakcie certyfikacji na seksuologa klinicznego Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego. Od 2008r.związana zawodowo z Wojewódzkim Szpitalem Zdrowia Psychicznego w Świeciu. Od 2019r. pracuje na Oddziale Psychiatrii Sądowej o Podstawowym Stopniu Zabezpieczenia. Biegła sądowa w przedmiocie psychologii, seksuologii i uzależnienia od alkoholu. Współpracuje w ZK Koronowo i ZK Grudziądz i AŚ Starogard Gdański dla potrzeb opiniowania seksuologicznego. Wcześniejsze doświadczenie zdobywała w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Warsztatach Terapii Zajęciowej, Szkole Podstawowej i Bydgoskim Zespole Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych.

Afiliacja:
Autorka omówi swoje doświadczenia prowadzenia psychoterapii dla dzieci , młodzieży i rodzin w ramach pracy w specjalistycznej poradni psychologiczno-pedagogicznej Krakowski Ośrodek Terapii oraz doświadczenia szkoleniowe w ramach Ośrodka Psychoterapii Systemowej w Krakowie.
Tematyka wystąpienia będzie dotyczyła prowadzenia placówki oświatowej w kontekście regulacji prawnych Ministerstwa Edukacji Narodowej, badań przeprowadzonych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych w 2015 oraz codziennej praktyki prowadzenia psychoterapii, superwizji oraz współpracy między zespołami psychoterapii dzieci, psychoterapii młodzieży i psychoterapii rodzin.
W centrum rozważań znajdą się refleksje na temat zasadności prowadzenia psychoterapii instytucjach o charakterze wspomagającym system oświaty w kontekście reformy sytemu zdrowia w 2020 roku i powołania 3- stopniowych ośrodków referencyjnych ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.

Iwona Kozłowska – Piwowarczyk - mgr psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego , certyfikat superwizora i psychoterapeuty Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, w latach 1991-2012 praca w Zespole Terapii Rodzin Krakowskiego Ośrodka – specjalistycznej poradni psychologiczno-pedagogicznej funkcjonującej w strukturach oświaty , w latach 1993-2023 dyrektor tej placówki. od 1996 roku dyrektorka i właścicielka rekomendowanego przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne Ośrodka Psychoterapii Systemowej w Krakowie www.terapiarodzin-krakow.pl
Od 2003 do nadal aktywność w różnych strukturach Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, aktualnie członek Komisji Certyfikatów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego kadencji 2024-27.

Psychoterapia grupowa dostarcza ludziom uczestniczącym w niej, jak również prowadzącym ją ,wielu przeżyć i wzruszeń mających wymiar estetyczny. Jacob Levy Moreno, twórca psychodramy oraz psychoterapii grupowej przykładał ogromną wagę do katharsis jako wieloaspektowego czynnika terapeutycznego, przy czym za jeden z bardzo istotnych wymiarów tego czynnika uznawał aspekt estetyczny. Rozróżniał wiele wymiarów katharsis: między innymi katharsis odreagowania, katharsis integracji, katharsis interpersonalne, ale również katharsis estetyczne.
To ostatnie porównywał do przeżyć, będących udziałem osób biorących udział w spektaklu teatralnym. W „teatrze psychodramy” wymiar estetyczny wzmacnia działanie wszystkich innych czynników leczących, powodując, że przeżycia z psychoterapii pozostają na długo w pamięci wszystkich członków grupy tworząc w ich umysłach to co Peter Levine nazywa „nowymi wspomnieniami”.
Estetyczny wymiar psychoterapii grupowej wydaje się być bardzo istotny nie tylko w terapii opartej o psychodramę. Autor uważa, że powinien być brany pod uwagę i świadomie wzmacniany przez wszystkich psychoterapeutów prowadzących grupy.

Jarosław Gliszczyński - psycholog kliniczny, psychoterapeuta oraz superwizor rekomendowany przez Sekcję Naukową Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Terapeuta, trener i superwizor psychodramy Polskiego Instytutu Psychodramy oraz Europejskiego Stowarzyszenia Psychodramy. Kierownik Śląskiej Szkoły Psychoterapii. W latach 2025–2028 pełni funkcję Przewodniczącego Sekcji Naukowej Psychoterapii PTP. W pracy klinicznej i dydaktycznej łączy podejście psychodynamiczne z metodą psychodramy, rozwijając integracyjny model psychoterapii.

Afiliacja: Instytut Analizy Grupowej „Rasztów” w Warszawie
Punktem wyjścia zaprezentowanych rozważań jest cytat Wilfreda Biona: „Grupa jest jak rzeka – jeśli zbudujesz zbyt sztywną tamę, woda znajdzie inne ujście. Jeśli pozwolisz jej płynąć bez kierunku, może zniszczyć brzegi. Sztuka terapii to regulowanie przepływu.". Przedstawione zostaną przykłady napięcia między strukturą a twórczym chaosem w procesie terapii grupowej. Naukowe ramy wraz z innymi elementami struktury umożliwiają stworzenie przestrzeni przejściowej, gdzie zabawa, kreatywność, uczenie się przez doświadczenie może być uruchomione w bezpiecznym otoczeniu i stać się kluczem do zmiany terapeutycznej. Nawiązując do myśli Wilfreda Biona oraz S.H. Foulkesa, omówione zostaną dwie perspektywy: skupioną na nieświadomych procesach grupy, oraz widzącą grupę jako żywą matrycę komunikacyjną. Terapeuta jest w tym ujęciu przede wszystkim ogrodnikiem brzegu – tworzy warunki, w których życie może się wydarzyć. Czasem interweniuje, innym razem wzmacnia, czasem tylko milczy i pozwala wodzie płynąć. Ważne jest utrzymanie równowagi między bezpieczną strukturą a otwartością na spontaniczność. To nieustanne balansowanie. Terapia grupowa jawi się tu jako dynamiczny, samoorganizujący się system, w którym zmiana zachodzi dzięki dialogowi, odzwierciedleniu, rezonansowi i wspólnej obecności. Zdaniem Foulkes: „Nie leczymy jednostki w grupie, lecz leczymy grupę jako całość, która leczy swoich członków." Regulowanie przepływu to słuchanie rzeki, nie jej ujarzmianie, co wymaga od terapeuty zdolności negatywnej, zdolności do wytrzymywania niewiedzenia. Jak pisał Bion: „Nie wiesz, dokąd zmierza grupa? Dobrze. Ale idź razem z nią."

Rafał Radzio - doktor nauk medycznych, psycholog, psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, analityk grupowy oraz superwizor IGAR i Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Absolwent Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Szkolenie psychoterapeutyczne i superwizję odbył w Instytucie Analizy Grupowej „Rasztów”, z którym jest zawodowo związany od wielu lat. Doświadczenie kliniczne zdobywał m.in. na Oddziale Dziennym Nerwic Szpitala Nowowiejskiego.
Posiada certyfikaty Analityka Grupowego, Psychoterapeuty PTP, Szkoleniowego Analityka Treningowego i Superwizora Psychoterapii IGAR oraz Superwizora PTP.

W wystąpieniu zostaną omówione właściwości grupy terapeutycznej, które odróżniają ją od innych typów grup. Przedstawione zostaną zjawiska, które sprawiają, że praca w grupie bywa nieprzewidywalna, zaskakująca, momentami wręcz osobliwa – wymykająca się prostemu rozumieniu. Grupa może przybierać skrajnie różne oblicza – od wspierającego, niemal anielskiego, po trudne i konfrontacyjne, czasem nawet „diabelskie".
Rozważania te zostaną zilustrowane przykładami klinicznymi. W części teoretycznej pojawi się omówienie metody dialogowej w psychoterapii grupowej oraz odniesienie do koncepcji relacji Ja–Ty Martina Bubera. Szczególną uwagę poświęcimy chwilom, w których – przy aktywnej obecności terapeuty, działającego jak akuszer doświadczenia – jedna osoba naprawdę spotyka się z drugą. W takich momentach uczestnicy odsłaniają się przed sobą, wywierają na siebie wpływ, a w przestrzeni między nimi rodzi się coś nieoczekiwanego: czasem niepokojącego, czasem poruszającego – a niekiedy wręcz pięknego i trudnego do nazwania.

Jerzy Dmuchowski - superwizor psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Prowadzi psychoterapię grupową i indywidualną. Integruje podejście psychodynamiczne, egzystencjalne i interpersonalne. W pracy z grupą łączy perspektywę intrapersonalną, interpersonalną z perspektywą grupy jako całości. Uczy i superwizuje psychoterapeutów grupowych. Prowadził przez kilka lat superwizję zespołu oddziału psychiatrycznego i superwizje uczestniczące grup psychoterapeutycznych na tym oddziale. Stworzył Szkołę Psychoterapii Grupowej przy Laboratorium Psychoedukacji oraz Podyplomowe Studia Trenerów Grupowych i Podyplomowe Studia Coachingu i Mentoringu oraz Podyplomowe Studia Stosunków Międzyludzkich przy Laboratorium Psychoedukacji i Uniwersytecie SWPS. Stworzył i prowadzi Trening Czujności Dbania o Siebie, Swoich Bliskich i Relacje z Nimi. Kieruje Zespołem Psychoterapeutów Grupowych przy LP. Posiada certyfikat psychoterapeuty European Association for Psychoterapy i European Certificate for Integrative Psychotherapy. Przez dwie kadencje był członkiem Komisji Certyfikatów Psychoterapeutycznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Jest międzynarodowym ekspertem w zakresie podejścia integracyjnego w Training Accreditation Committee Europejskiego Stowarzyszenia Psychoterapii.

W wystąpieniu przedstawiam psychoanalityczny model leczenia terapią grupową osadzoną w społeczności terapeutycznej w Oddziale Leczenia Zaburzeń Osobowości i Nerwic Szpitala Klinicznego im dr Józefa Babińskiego w Krakowie. Skupiam się na zmianie, która zaszła w myśleniu i podejściu do leczenia pacjentów straumatyzowanych z diagnozą zaburzeń osobowości. Opisuję leczenia w warunkach oddziału stacjonarnego, w społeczności terapeutycznej, w podejściu psychoanalitycznym, przez 24 tygodnie pobytu. Doświadczenia zespołu leczącego z ostatnich lat pokazują, że terapia grupowa może być bardzo pomocna, ponieważ dostarcza nieco inny rodzaj kontaktu z obiektem i doświadczenia pomieszczania niż terapia indywidualna. Nawiązuję do dorobku W. Biona, J. Steinera, L. Zinkin, J. Stubley. Skupiam się na rozumieniu bionowskiej funkcji kontenerowania zarówno w grupie jak i w społeczności terapeutycznej. Opisuję procesy grupowe niezbędne do uruchomiania społecznego ucznia się, które jest istotnym czynnikiem modyfikującym świat wewnętrzny straumatyzowanych pacjentów. Podkreślam znaczenie grupy, jako obiektu, który pozwala zarówno doświadczać bycia pomieszczanym, jak i bycia pomieszczającym. Doświadczenie bycia członkiem grupy i społeczności terapeutycznej, aktywnie wpływającym na leczenie innych pacjentów oraz zmaganie się wraz innymi z zadaniami i rolami wyznaczanymi przez społeczność terapeutyczną jest zdaniem zespołu OLZON niezbędne dla uruchomienia procesu zdrowienia i reparacji wewnętrznego świata straumatyzowanych pacjentów.

Uprawomocnienie to jedna z kluczowych interwencji w dialektycznej terapii behawioralnej (DBT), stanowiąca zarówno precyzyjnie opisaną strategię terapeutyczną jak i szczególny akt relacyjny, wymagający uważności, wrażliwości i autentycznego kontaktu. Marsha Linehan, twórczyni DBT, wyróżniła uprawomocnienie jako tą jedną umiejętność, którą zabrała by ze sobą na bezludną wyspę spośród wszystkich innych nauczanych w ramach treningu umiejętności DBT.
Czym jest uprawomocnienie? Dlaczego może zasługiwać na szczególną uwagę? Jaką funkcję pełni w psychoterapii? Co na jego temat mówią badania? W wystąpieniu spróbujemy zbliżyć się do odpowiedzi na powyższe pytania, postaramy się zbadać podwójną naturę uprawomocnienia, jako zarówno fenomenu zakorzenionego w empirycznie potwierdzonych teoriach psychologicznych jak i gestu głęboko ludzkiego.

dr n. med. Grzegorz Mączka - specjalista psycholog kliniczny, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny PTTPB superwizor-dydaktyk PTTPB. Psychoterapeuta dialektyczno behawioralny PTDBT. Doświadczenie zawodowe zdobywał podczas wieloletniej pracy jako starszy asystent w Klinice Psychiatrii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie oraz w Krakowskim Instytucie Psychoterapii. Autor publikacji specjalistycznych w języku polskim i angielskim, recenzji oraz wystąpień konferencyjnych. W pracy naukowej podejmował głównie zagadnienia psychoterapii i psychoedukacji w zaburzeniach nastroju. Pracuje w Fundacji Kontekst w Krakowie. Zajmuje się psychoterapią osób dorosłych, prowadzeniem treningów umiejętności DBT, superwizją i dydaktyką dla terapeutów, współtworzy podcast „Kurs na DBT”, popularyzujący wiedzę o dialektycznej terapii behawioralnej.

Wystąpienie prezentuje wyniki kwerendy historycznej prowadzonej w Archiwum Aarona T. Becka (Beck's Archives, Filadelfia) zawierającym gromadzone przez pół wieku niepublikowane notatki, artykuły, manuskrypty oraz korespondencję autora "Thinking and depression" zebrane w 55 pudłach. Okazuje się, że zarówno wczesna jak i późniejsza teoria terapii poznawczej nie były pozbawione odniesień do nieświadomości. Przeciwnie – źródła tego nurtu są osadzone głęboko w psychoanalizie, psychologii ego, fenomenologii oraz myśleniu Davida Rapaporta. Beck operował takimi pojęciami jak kateksja, proces pierwotny i wtórny, czy hierarchia struktur umysłowych. Przez wiele lat formułował własną koncepcję nieświadomości jako dynamicznego, choć niekoniecznie irracjonalnego systemu, który współtworzy reprezentacje poznawcze.

Analiza źródeł pokazuje, że opozycja i polaryzacja „poznawcze vs. psychodynamiczne" jest epistemologicznym uproszczeniem. Ostre podziały między szkołami terapeutycznymi słabo się bronią przy próbie historycznego badania genezy pojęć i teorii. Polaryzacja epistemologiczna sprzyja redukcji złożonych i wielowymiarowych zjawisk do dychotomii, które fałszywie przeciwstawiają sobie częściowe perspektywy jako wzajemnie wykluczające. Prezentacja zachęca do bardziej zniuansowanego widzenia CBT jako ewoluującej tradycji, w której nieświadomość nigdy nie zniknęła – zmieniała tylko język.

dr n. społ. Monika Romanowska - terapeutka poznawczo-behawioralna (cert. PTTPB nr 355) oraz schematów (cert. ISST nr IND-3646), badaczka historii myśli psychologicznej. Publikowała w "Theory&Psychology" oraz "Psychoterapii". Pracuje w gabinecie prywatnym w Gdyni oraz online indywidualnie i grupowo głównie z osobami zmagającymi się z GAD oraz perfekcjonizmem - monikaromanowska.pl

Aldona Czajkowska - psycholożka, certyfikowana psychoterapeutka i superwizorka psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, specjalistka psychoterapii dzieci i młodzieży. Absolwentka Wydziału Psychologii UW oraz Studium Psychoterapii, Studium Terapii Rodzin i Studium Psychoterapii Grupowej przy Laboratorium Psychoedukacji. Psychoterapeutka związana z Laboratorium Psychoedukacji oraz ośrodkiem ReGeneRacja. Pomysłodawczyni i dyrektorka ReGeneRacji oraz Szkoły Psychoterapii Dzieci i Młodzieży.

Joanna Skowrońska - treningowy analityk grupowy i superwizor oraz członek Zespołu Szkolącego Instytutu Analizy Grupowej „Rasztów”, a także Certyfikowany Psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Ukończyła szkolenie dla superwizorów w Instytucie Analizy Grupowej w Londynie: Using Group as a Medium of Superwision i jestem członkiem Zespołu Szkolącego w tym kursie.
Prowadzi małe terapeutyczne grupy analityczne i psychoanalitycznie zorientowaną psychoterapię indywidualną oraz terapię rodzinną i małżeńską. Jest konsultantem organizacji, specjalizuje się w prowadzeniu długoterminowych grup wspomagających pracę zespołów ośrodków i oddziałów terapeutycznych. Interesuje się czynnikami kształtującymi relacje pomiędzy ludźmi i możliwościami zastosowania małych grup analitycznych w różnych kontekstach społecznych.
Napisała rozdziały poświecone zastosowaniu grupowo-analitycznej psychoterapii w: "Koncepcja przywiązania, od teorii do praktyki klinicznej" pod redakcją B. Józefik i G. Iniewicza (WUJ 2008) oraz w "Psychoterapia analityczna, formy grupowe" pod redakcją dr. J. Pawlika (ENETEIA 2009). Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Instytutu Analizy Grupowej „Rasztów”, Group Analytic Society (London) i EGATIN.

dr hab. med. Mariusz Furgał - lekarz psychiatra, absolwent Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także psychoterapeuta i superwizor psychoterapii, certyfikowany w Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym. Zajmuje się leczeniem psychiatrycznym, psychoterapią indywidualną w podejściu psychodynamicznym oraz terapią rodzin i par w podejściu psychodynamicznym i systemowym. Ukończył całościowe szkolenie psychoterapeutyczne akredytowane w Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym a organizowane przez zespół Zakładu Terapii Rodzin w ramach Fundacji Rozwoju Krakowskiej Katedry Psychiatrii im J.J. Haubenstocków. Jest członkiem Sekcji Naukowej Terapii Rodzin oraz Sekcji Naukowej Psychoterapii (gdzie pełni funkcję członka zarządu) Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Pełnię także funkcję redaktora naczelnego kwartalnika "Psychoterapia", który jest czasopismem naukowym, wydawanym przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne i jego Sekcję Naukową Psychoterapii. Związany także z Fundacją Rozwoju Terapii Rodzin "Na szlaku" w której pełni funkcję prezesa Rady Nadzorczej, ale także członkiem zespołu szkoleniowego i kierownikiem jednego ze szkoleń.
Jego podstawowym miejscem pracy jest Zakład Terapii Rodzin i Psychosomatyki, Katedry Psychiatrii, którym kieruje od 2016 roku,. Pracuje także w Szpitalu Uniwersyteckim. W pracy naukowej interesuje się szczególnie badaniem procesu psychoterapii i zaburzeniami psychosomatycznymi w kontekście relacji rodzinnych. W psychoterapii najbliższe mu jest myślenie psychodynamiczne i systemowe, ale często odwołuje się także do teorii przywiązania i myślenia humanistycznego.

Maciej Musiał - psychoanalityk szkoleniowy i superwizor Polskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego / IPA. Funkcje szkoleniowe pełni również w Polskim Towarzystwie Psychoterapii Psychoanalitycznej. Były Prezes Polskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego (2021-2023). Współzałożyciel i były prezes Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychoanalitycznej (2003-2006). W 2022 roku reaktywował Federację Towarzystw Psychoanalitycznych. Założyciel OPP Trójmiasto w 1990 r. Superwizor zespołu klinicznego Psychoanalitycznego Punktu Konsultacyjnego. Koordynator szkolenia Studium Psychoterapii Psychoanalitycznej „Trójmiasto” afiliowanego w PTPP. Prowadzi prywatną praktykę psychoanalityczną. Członek Grupy Roboczej ds. projektu ustawy o zawodzie psychoterapeuty.
Autor tekstów klinicznych i teoretycznych dotyczących psychoanalizy i psychoterapii m.in. publikacje w International Journal of Psychoanalysis (2019 / Volume 100, 4) The Analytic ideal and its countertransferential vicissitudes, (2016 / Volume 97, 2) The story of Ida; Salvation not mourning. Tekst ukazał się również w: International Journal of Psychoanalysis en Español, Greek Annual International Journal of Psychoanalysis oraz Turkish Annual International Journal of Psychoanalysis. Pod jego redakcją wydana została książka Znienawidzony obiekt miłości. Psychoanalityczne studia nad depresją (2019, Wydawnictwo Imago).

Rafał Bornus - absolwent Akademii Medycznej w Warszawie, psychiatra, psychoterapeuta pracujący w nurcie psychodynamicznym i systemowym. Certyfikowany superwizor psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Prowadzi psychoterapię indywidualną, małżeńską i rodzinną. Kierownik Szkoły Psychoterapii Par i Rodzin w Laboratorium Psychoedukacji. Przez trzy kadencje pracował w Komisji Certyfikatów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.